Κείμενα -Ομιλίες για τον Μακεδονικό αγώνα

Έθνος και Εκκλησία στον Μακεδονικό Αγώνα

ΜΙΧΑΗΛ Γ. ΤΡΙΤΟΣ (Επίκουρος Καθηγητής Α.Π.Θ.)

Με τον όρο Μακεδονικός Αγών εννοούμε τον ιδιόμορφο και πολυμέτωπο εκείνο πόλεμο, που διεξήχθη στην τουρκοκρατούμενη τότε Μακεδονία και κράτησε περίπου σαράντα χρόνια, από το 1970 μέχρι το 1908.
Τα αίτια του μεγάλου αυτού αγώνα ήταν ο ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1977-78 με τη συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, που εξέθρεψε τον βουλγαρικό επεκτατισμό και ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897 με την άδοξη ήττα μας, η οποία σκόρπισε την γενική απογοήτευση.

Ο Μακεδονικός Αγώνας είχε τρεις φάσεις. Η πρώτη φθάνει μέχρι το 1987 και έχει ως κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα την προπαγανδιστική δράση των ξένων κομιτάτων. Η δεύτερη από το 1987 μέχρι το 1904 διακρίνεται για την τρομοκρατική δράση του βουλγαρικού κομιτάτου και η Τρίτη από το 1904 μέχρι το 1908 συνιστά την ένοπλη αναμέτρηση Ελλήνων και Βουλγάρων, οι οποίοι εργάζονταν συστηματικά για τον εκβουλγαρισμό της Μακεδονίας.

Αρχικά οι Βούλγαροι επιχείρησαν να αλώσουν την ελληνική εθνική συνείδηση των Μακεδόνων με ειρηνικά μέσα.
Όμως, όταν είδαν ότι η τακτική αυτή δεν ήταν αποτελεσματική, χρησιμοποίησαν βία.
Στην αντίσταση του μακεδονικού ελληνισμού απάντησαν με τις συμμορίες των ενόπλων κομιτατζήδων. Τα αδίστακτα αυτά σώματα συνέτριβαν κάθε Μακεδόνα που αντιδρούσε στα σχέδιά τους και υποκινούσαν ταραχές και αναστατώσεις. Κύριος στόχος τους η εξόντωση των στελεχών του Ελληνισμού. Ιερείς, δάσκαλοι, επιστήμονες, προύχοντες, οικονομικοί παράγοντες επισύρουν την οργή τους.
Παράλληλα οι πράκτορες και τα ηγετικά στελέχη του κομιτάτου άρχισαν να διενεργούν έντονη προπαγάνδα, προκειμένου να προσελκύσουν τους Έλληνες στις ανθελληνικές τους βλέψεις. Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα όσα αναγράφονται στην «Κυανή Βίβλο», που εξέδωσε το 1903 η Βρετανική Κυβέρνηση. «…η δολοφονία είναι το κυριότερον όπλον των βουλγαρικών κομιτάτων. Προ ουδενός υποχωρούσιν. Οι Έλληνες είναι κυρίως τα θύματά των. Κατά χιλιάδες εφονεύθησαν οι Έλληνες κατά τα τελευταία πέντε ή έξη έτη…αθώων και αόπλων εκβιάσεις, ληστείαι, δολοφονίαι ανδρών και γυναικών, ανελεήμονα βασανιστήρια ιερέων, ιατρών, διδασκάλων κατακρεουργήσεις, ναών εμπρησμοί… καταστροφή χριστιανών ορθοδόξων… γενική τρομοκρατία, πλημμύρα αίματος».

Η Ελληνική Κυβέρνηση, απορροφημένη αρχικά από το κρητικό ζήτημα και αισθανόμενη αδυναμία στον στρατιωτικό τομέα, απέφυγε να πάρει θέση στο ζήτημα. Έτσι τον αγώνα αντίστασης ανέλαβαν οι τοπικοί παράγοντες. Η πρώτη συστηματική οργάνωση έγινε από τον Ίωνα Δραγούμη, ο οποίος από το Νοέμβριο του 1902 μέχρι τα μέσα του 1904 ίδρυσε το σωματείο «Άμυνα». Με πρωτοβουλίες Μακεδόνων και Αθηναίων συγκροτήθηκαν οργανώσεις με στόχο την ενίσχυση του πληθυσμού της Μακεδονίας στην αντιμετώπιση του βουλγαρικού κινδύνου. Τέτοιες οργανώσεις ήταν: ο «Κεντρικός Μακεδονικός Σύλλογος», η εταιρεία «Ελληνισμός» του Νεοκλή Καζάζη, ο «Μακεδονικός Όμιλος» του Στέφανου Δραγούμη καθώς και η «επιτροπή για την ενίσχυση της παιδείας και της Εκκλησίας στη Μακεδονία». Οι οργανώσεις αυτές προέβαιναν σε διαμαρτυρίες, οργάνωναν συλλαλητήρια και γενικά ασκούσαν πιέσεις στις εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις να ενδιαφερθούν για τα ζητήματα της Μακεδονίας.

Για την οργάνωση του Μακεδονικού Αγώνα ανυπολόγιστη είναι η συμβολή πολιτικών, διανοούμενων και στρατιωτικών, του Στέφανου και Ίωνα Δραγούμη, του Λάμπρου Κορομηλά, του Καπετάν Κώτα, του Παύλου Μελά, του Καπετάν Βαγγέλη. Το γενικό προξενείο της Θεσσαλονίκης, με πρόξενο τον Κορομηλά, έγινε κέντρο του αγώνα εναντίον του βουλγαρικού κομιτάτου, ενώ ανάλογη ήταν η δράση του προξενείου Μοναστηρίου. Τα ελληνικά ανταρτικά σώματα, στελεχωμένα από αξιωματικούς του ελληνικού στρατού και ενισχυμένα από εθελοντές Μακεδόνες, Ηπειρώτες, Θεσσαλούς, Πελοποννήσιους, Κρητικούς και άλλους, περιόρισαν τις βουλγαρικές ενέργειες εναντίον των ελληνικών πληθυσμών και αποσόβησαν τον εκβουλγαρισμό της περιοχής.

Η μεγαλύτερη όμως προσφορά στον Μακεδονικό Αγώνα ήταν της Εκκλησίας.
Τη στιγμή που το ελληνικό κράτος παρακολούθησε με αδράνεια τα συμβαίνοντα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, η Μητέρα Εκκλησία, στάθηκε η πρωταρχική και κύρια δύναμη για τη σωτηρία της μαρτυρικής αυτής περιοχής. Με διπλωματικές παρεμβάσεις στην Υψηλή Πύλη, έντονες διαμαρτυρίες στις Μεγάλες δυνάμεις, ενίσχυση και συντονισμό της εκκλησιαστικής διοικήσεως στις εμπερίστατες επαρχίες του οικουμενικού θρόνου, αγωνιζόταν να προστατεύσει την ελληνικότητα της Μακεδονίας.
Ειδικότερα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ ο Γ’ ο μεγαλοπρεπής με το υψηλό αίσθημα εθνικής ευθύνης που τον διέκρινε, αποφάσισε να στείλει στην Μακεδονία νέους στην ηλικία Μητροπολίτες, με μεγάλη μόρφωση, θάρρος και γενναιότητα, για να σταθούν με αυταπάρνηση στο χειμαζόμενο ποίμνιο. Αντιπροσωπευτικά αναφέρουμε τους Μητροπολίτες: Καστοριάς Γερμανό Καραβαγγέλη, Κορυτσάς Φώτιο Καλπίδη, Πελαγονείας Ιωακείμ Φωρόπουλο, Γρεβενών Αιμιλιανό Λαζαρίδη κ.α.
Οι ηρωικοί αυτοί Ιεράρχες με τους αγώνες και τη μαρτυρική θυσία της ζωής τους έγιναν σύμβολα αντιστάσεως του λαού, στέργιωσαν την πίστη του μακεδονικού ελληνισμού και έδωσαν ελπίδες εθνικής ανάτασης. Η θυσία τους παραδειγμάτισε το λαό, τόνωσε το φρόνημά του και γιγάντωσε την εθνική του συνείδηση.

Όπως παρατηρεί ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Χριστόδουλος «οι Αρχιερείς της Μακεδονίας δεν εδίστασαν να περιφρονήσουν τον κίνδυνο του φόβου της ζωής των και ανέλαβαν περιοδείες με πολεμική εξάρτηση οι περισσότεροι και με συνοδεία ενός ή δύο υπηρετών, δείχνοντας έτσι το αλύγιστο φρόνημά των και την πεποίθησή των ότι αυτοί είναι οι δυνατοί και όχι οι Βούλγαροι. Ο λαός βλέπων τις κινήσεις αυτές και ακούων τα πύρινα κηρύγματα των ποιμεναρχών του αισθανόταν να αναπτερώνονται οι ελπίδες του και να πυργώνονται τα όνειρά του…»

Ο Μακεδονικός Αγών υπήρξε ένα ηθικό και εθνικό μεγαλείο. Δεν ήταν μόνο η αφετηρία της ιστορίας του ελληνισμού στον αιώνα μας, αλλά ένα απόλυτα μοναδικό γεγονός στην ιστορία μας και από την άποψη των περιστάσεων και των διαστάσεων που πήρε. Γι΄ αυτό και αποτελεί λαμπρή σελίδα στην ιστορία του έθνους. Χάρη σ’ αυτόν διασώθηκε η ελληνική συνείδηση της Μακεδονίας, αφού ήταν η φυσική αντίδραση του ελληνισμού στην προσπάθεια των Βουλγάρων να εκβουλγαρίσουν την Μακεδονία και να την προσαρτήσουν στο κράτος τους. Έτσι δικαιώθηκε απόλυτα ο Ίων Δραγούμης, ο οποίος το 1907 είχε πει: «αν τρέξουμε να σώσουμε την Μακεδονία, εμείς θα σωθούμε».

Εφημερίδα ΠΡΩΙΝΟΣ ΛΟΓΟΣ

 

Παύλος Μελάς

Ο Παύλος Μελάς (29 Μαρτίου 1870 – 13 Οκτωβρίου 1904) ήταν αξιωματικός πυροβολικού του ελληνικού στρατού και πρωτεργάτης του Μακεδονικού αγώνα. Ήταν γιος του Μιχαήλ Μελά και γαμπρός του Στέφανου Δραγούμη.

Γεννήθηκε στη Μασσαλία της Γαλλίας. Η καταγωγή της οικογένειάς του ήταν από τη Βόρεια Ήπειρο. Μετά τη μετακίνηση της οικογένειας στην Αθήνα, σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων απ’ όπου αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός του πυροβολικού το 1891. Φέροντας τύψεις για την έκβαση του πολέμου του 1897 συμμετείχε από τους πρώτους στο ιδρυθέν το 1900 Μακεδονικό κομιτάτο για την εμψύχωση του απογοητευμένου ελληνικού πληθυσμού της Μακεδονίας και σε αντίδραση στη δράση των Βουλγάρων κομιτατζήδων. Έτσι από τον Φεβρουάριο του 1904 ο Παύλος Μελάς έσπευσε με άλλους 4 αξιωματικούς προς επιτόπια μελέτη της κατάστασης. Αποτυγχάνοντας σε εκείνη την πρώτη προσπάθεια, επανήλθε τον Ιούλιο του ίδιου έτους οπότε και εισήλθε στη Μακεδονία ως ζωέμπορος με το όνομα «Πέτρος Δέδες».

Μετά 20ήμερη παραμονή συναντήθηκε με τον Λάμπρο Κορομηλά στη Θεσσαλονίκη ανταλλάσσοντας σκέψεις για ανάληψη επιχειρήσεων και στη συνέχεια επέστρεψε στην Αθήνα.

Στις 18 Αυγούστου όταν όλα ήταν έτοιμα κατά το σχέδιο ο Παύλος Μελάς με το επιχειρησιακό όνομα Καπετάν Μίκης Ζέζας, επικεφαλής σώματος εκ 35 μόλις ανδρών, που το αποτελούσαν Μακεδόνες, Μανιάτες και Κρητικοί, ανέλαβε την αρχηγία του Μακεδονικού αγώνα ενάντια στους Βούλγαρους και εισήλθε ένοπλα στα Μακεδονικά εδάφη με την εντολή να ασκεί καθήκοντα αρχηγού και στις μικρότερες ομάδες που δρούσαν εν τω μεταξύ στη περιφέρειες Μοναστηρίου και Καστοριάς.

Πληροφορηθέντες οι Τούρκοι από διάφορους καταδότες περί της εισόδου και της δράσης του Παύλου Μελά έθεσαν προς καταδίωξή του πολυάριθμο τουρκικό απόσπασμα. Παρά τις συνεχείς διώξεις του Οθωμανικού στρατού ο Παύλος Μελάς άρχισε ν΄ αποδεκατίζει τις βουλγαρικές ομάδες με βάση τα χωριά Λιγκοβάνη και Λίχυβο. Όμως στις 13 Οκτωβρίου 1904 βρισκόμενος στα Στάτιστα και προδοθείς από την βουλγάρικη συμμορία του Μήτρου Βλάχου περικυκλώθηκε από Τουρκικό απόσπασμα 150 ανδρών. Μετά από δίωρη λυσσαλέα μάχη διέταξε αιφνίδια έξοδο τεθείς επικεφαλής των ανδρών του. Στην επιχείρηση αυτή τραυματίσθηκε θανάσιμα στην οσφυϊκή χώρα και πέθανε μετά από μισή ώρα στα χέρια του φίλου του, Γεωργίου Στρατινάκη. Η κεφαλή του αποκοπείσα υπό των συμμαχητών του τάφηκε προ της «ωραίας πύλης» του Ναού της Αγίας Παρασκευής στο χωριό Πισοδέρι, το δε σώμα του παραδόθηκε από τους Τούρκους στον Μητροπολίτη Καστοριάς όπου και τάφηκε στον παρακείμενο βυζαντινό ναό των Ταξιαρχών.


Σήμερα, το όνομα του Παύλου Μελά φέρει προς τιμή του το χωριό Στάτιστα ενώ πλήθος προτομών του στολίζουν πλατείες πόλεων μεταξύ των οποίων στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, την Κοζάνη κλπ.

Πηγή:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CF%8D%CE%BB%CE%BF%CF%82_%CE%9C%CE%B5%CE%BB%CE%AC%CF%82

Η θυσία του Τέλλου Άγρα

….Στις 7 Ιουνίου της χρονιάς του 1907, μια άλλη τραγωδία συνεκλόνισε το Πανελλήνιο. Η θυσία του Τέλλου Άγρα, του ανθυπολοχαγού Αγαπηνού, του Ήρωα του Βάλτου των Γιαννιτσών.

Αφού νίκησε και κατετρόπωσε τους Βούλγαρους, έβαλε στο νου να συμφιλιωθεί μαζί τους. «Έχομε χρέος, όλοι οι Χριστιανοί, έλεγε, να δώσουμε τα χέρια και να πολεμήσωμε μαζί, να αποτινάξουμε τον τουρκικό ζυγό». Μάταια φίλοι και συνεργάτες τον απέτρεψαν από το σχέδιό του. Μάταια προσπαθούσαν να τον πείσουν ότι Βούλγαρος φονιάς, χριστιανός και φίλος δεν γίνεται. Συνεννοήθηκε κρυφά μαζί τους. Πήγε να τους συναντή­σει έξω από τη Νάουσα. Μόνος και άοπλος. Με τα χέρια γεμάτα από αγάπη.

Όταν οι Βούλγαροι τον είδαν να έρχεται ανυπεράσπιστος, χύμηξαν σαν όρνεα επάνω του. Τον άρπαξαν, τον έδεσαν σαν τον Χριστό, τον παίδεψαν μέρες και μέρες. Μαζί με το πιστό του πρωτοπαλίκαρο, τον Μίγγα, που κρυφά τον ακολούθησε. Σέρνοντάς τους από χωριό σε χωριό, όπου ήταν δικοί τους, τους υπέβαλλαν σε εξευτελισμούς και μαρτύρια, που νους ανθρώπινος δεν ήταν δυνατόν να επινοήσει. Τέλος, τον κρέμασαν στα κλωνιά μιας καρυδιάς, μαζί και τον Μίγγα, στο χωριό Βλάντοβο που φέρνει τώρα το δοξασμένο όνομά του, Άγρας.

Η θυσία του αγνού ήρωα, του αγνού Χριστιανού, που πίστεψε στην αγάπη και τόσο δόλια προδόθηκε, συ­νεκλόνισε μια ακόμη φορά κάθε Ελληνική ψυχή.

ΠΗΓΗ: ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»

Για τον Καπετάν Άγρα διαβάστε

•  το εξαιρετικό κείμενο του κ.Χολέβα εδώ:   http://www.myriobiblos.gr/texts/greek/cholevas_agras.html

 

Ο Εθνομάρτυρας Μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός

(1911-2011, 100 χρόνια από το θάνατό του) 

Μέσα σ’ αυτόν τον αναβρασμό, τον Μάρτιο του 1910, ο Πατριάρχης έστειλε στην Μητρόπολη Γρεβενών, που χήρευε γιατί είχε απομακρυνθεί ο Μητροπολίτης Αγαθάγγελος, τον νεαρό Επίσκοπο Πέτρας Αιμιλιανό Λαζαρίδη.
Η κατάσταση στην περιοχή Γρεβενών ήταν τόσο έκρυθμη, όσο και στο Μοναστήρι. Κι εδώ υπήρχε η δίωξη που είχαν εξαπολύσει οι Τούρκοι, το όργιο το εγκληματικό των Βουλγάρων και επιπλέον και η ρουμανική προπαγάνδα, που την ενεθάρρυναν οι Νεότουρκοι.

Όπως όλοι, έτσι και ο Μητροπολίτης Αιμιλιανός στην αρχή είχε πιστέψει στις εξαγγελίες των Νεοτούρκων. Για να δει πολύ γρήγορα την αλήθεια. Όσο ο καιρός περνούσε, οι Νεότουρκοι άρχισαν να δολοφονούν τους Μακεδονομάχους και να καταδιώκουν τους κληρικούς.

Ο Μητροπολίτης Αιμιλιανός, νέος, γενναίος, αποφασισμένος για κάθε θυσία, ύψωσε το ανάστημα. Με τακτικές Εκθέσεις προς το Πατριαρχείο και την Ελληνική Κυβέρνηση, έκανε γνωστή την κατάσταση που επικρατούσε και τα μαρτύρια των Ελλήνων. Επισκεπτόταν τα χωριά για να εμψυχώσει τους ιερείς και τους δασκάλους, να τονώσει το ηθικό των κατοίκων.

Η θαρραλέα στάση του διαρκώς αύξανε το μίσος των εχθρών. Το μόνο που επεδίωκαν ήταν να τον εξοντώσουν, να τον βγάλουν από τη μέση. Ιδίως ο Μπεκήρ αφέντης, ο ισχυρός Τούρκος, μένεα έπνεε εναντίον του.

Όμως τίποτε δεν δείλιαζε τον ατρόμητο Μητροπολίτη. Συνεχίζοντας το παράδειγμα των προκατόχων του, εξακολουθούσε το έργο του. Είχε γίνει ο καλός ποιμένας που όλοι λάτρευαν.

Την μοιραία 1η Οκτωβρίου 1911, μετά από περιοδεία, πήγε στο χωριό Σνίχοβο (Αιμιλιανό) να λειτουργήσει, να έρθει σε επικοινωνία με τους πιστούς. Το απόγευμα αποφάσισε να επιστρέψει στα Γρεβενά. Οι χωρικοί τον παρακαλούσαν να αναβάλει την αναχώρηση, γιατί είχαν πληροφορηθεί ότι Νεότουρκοι και Ρουμανίζοντες καιροφυλακτούσαν στα γύρω μέρη με κακές προθέσεις. Μα ο Μητροπολίτης δεν ήθελε να υποχωρήσει. Δεν δείλιαζε εκείνος. Το καθήκον μόνο λογάριαζε. Ξεκίνησε. Στον δρόμο, σε μια χαράδρα, οι εχθροί περίμεναν. Ανεπεράσπιστος καθώς ήταν, τον συνέλαβαν, μαζί με τον διάκονο που τον συνόδευε, τον Δημήτρη Αναγνώστου και τον αγωγιάτη τους. Αφού τους βασάνισαν, τους κατακρεούργησαν κατά τον πιο φρικτό, απάνθρωπο τρόπο.

Μόνο την 6η Οκτωβρίου, ψάχνοντας, βρήκαν τα πτώματα στην οικτρή εκείνη κατάσταση. Τους μετέφε­ραν στα Γρεβενά, όπου η κηδεία τους έγινε σε κατανυκτική ατμόσφαιρα θρήνου και πένθους, την 11η Οκτωβρίου.

Εκεί, στην Μητρόπολη, αναπαύεται ο Αγωνιστής του Χριστού και του Έθνους, ο οποίος έβαψε με το αίμα του την Μακεδονική γη, που υπερασπίστηκε με όλη την ψυχή του. Ήρωας της Μεγάλης Ιδέας, Εθνομάρτυρας.

Ο Μητροπολίτης Αιμιλιανός ήταν το τελευταίο θύμα της θηριωδίας των εχθρών του Γένους. Τον ηρωικό του θάνατο θρήνησε όλος ο Ελληνισμός.

Στα Γρεβενά, στήθηκε η προτομή του στην κεντρική Πλατεία.

Και τα δύο τελευταία χωριά που επισκέφθηκε, πήραν το όνομά του τιμητικά. Το ένα «Δεσπότης», το άλλο «Αιμιλιανός», ενώ το 1990 ο διάδοχός του Μητροπολίτης Γρεβενών Σέργιος έστησε τον ανδριάντα του στον αύλειο χώρο του Μητροπολιτικού Οίκου, δίπλα στον ανδριάντα του αγίου Κοσμά του Αιτωλού.

Κι ύστερα, μετά τόσων χρόνων αγώνα, τόσες θυσίες, τόσα μαρτύρια, τόσους ηρωισμούς, τόσο αίμα, τόσους νεκρούς, ευδόκησε ο Θεός και χάρισε στην Ελληνική Μακεδονία την ελευθερία, με τους ένδοξους Πολέμους του 1912-13.

Στον Μακεδονικό Αγώνα, τον μοναδικό αυτό Αγώνα, που διεξήχθη εθελοντικά, για το ύψιστο αγαθό της ελευθερίας, η Εκκλησία είχε από την αρχή τον πρώτο λόγο. Η Εκκλησία στάθηκε ο ακρογωνιαίος λίθος που στήριξε το οικοδόμημα, που χάρισε θάρρος, ελπίδα, δύναμη, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι ευνοϊκό, όπως το πόθησε ο Ελληνισμός.

Η Εκκλησία θυσιάστηκε. Από τον Πατριάρχη, τους Αρχιερείς, τον Κλήρο, τους Μοναχούς, η Εκκλησία έδωσε το μεγάλο παράδειγμα της αυταπάρνησης και της ανδρείας. Στους ιερείς που θυσιάστηκαν αξίζει, όσο και στους αγωνιστές, η δόξα.

Θα τελειώσουμε το ευλαβικό αυτό αφιέρωμά μας, με τα λόγια του Παύλου Μελά: «Πάντοτε κατά τους αγώνας του Έθνους μας προΐστατο η Εκκλησία. Έτσι, τώρα προ πάντων, στην Μακεδονία, ότε κατ’ Αυτής κυρίως στρέφονται αι επιθέσεις των εχθρών, η Εκκλησία και πάλιν θα προστατεύση τον Αγώνα».

ΠΗΓΗ: ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑΕΚΔΟΣΕΙΣ «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ»
Πηγή:http://www.impantokratoros.gr/

Η "Εξόδιος Ακολουθία του Εθνομάρτυρα Αιμιλιανού" 

Ιστορικό φίλμ του 1911 απο τους αδερφούς Μανάκια

https://www.youtube.com/watch?v=7p6fX7KSs-o

Σημείωση "Παιδαγωγού"
Και τα 4 κείμενα που προηγήθηκαν προέρχονται από το εξαιρετικό Ιστολόγιο kantonopou’s blog

Προσθέσαμε αναφορές και συνδέσμους και από την Ιστοσελίδα  http://www.computer.gr/melas/ 

Ένα ακόμη κείμενο της φιλολόγου-θεολόγου Αυγουστίνου Ευδοξίας για τον εθνομάρτυρα μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανό μπορείτε να  διαβάσετε εδώ . 

Ακολουθεί απόσπασμα από το κείμενο αυτό: 

Ὁ Μητροπολίτης Αἰμιλιανός, ἀγωνίζεται μέ ἐνθουσιασμό καί ἀποφασιστικότητα. Περιοδεύει στά χωριά, τονώνει τούς ἱερεῖς καί τούς δασκάλους, ἐμψυχώνει τούς τρομαγμένους κατοίκους. Παράλληλα γνωστοποιεῖ την κατάσταση πού ἐπικρατοῦσε στό Πατριαρχεῖο καί τήν ἑλληνική Κυβέρνηση. Πρός τόν νομάρχη Τρικάλων ἔγραφε: «Παρακαλῶ θερμῶς, θερμότατα γράφων, νά μεριμνήσητε περί τῆς τύχης τῶν χωρικῶν μας, τῶν ὁποίων ἡ θέσις κατέστη ἐσχάτως ἀπελπιστική... Πῶς νά ἐμπνεύσω ζωήν εἰς ἀνθρώπους, οἴτινες ὑπό ἠθικήν καί ὑλικήν ἄποψιν ἕνεκα τῆς ἀπογυμνώσεως αὐτῶν κατέστησαν πτώματα;... Τί ἀναμένετε παρ’ ἀνθρώπων ἀπηλπισμένων; Διατί ὑποθέτετε ὅτι ἄνθρωποι καταδυναστευόμενοι καί πάσχοντες τά πάνδεινα θά εἶναι εἰς θέσιν νά σκεφθῶσι περί τοῦ ἀπωτερου αὐτῶν μέλλοντος;» 

Μέ πόνο ἀνακοινώνει στόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Ἰωακείμ τόν Γ’: Τό μισό κτήριο τῆς σχολῆς τῆς Κρανιᾶς «κατελήφθη ὑπό τοῦ βασιλέως τῆς Κρανιᾶς, τοῦ πανισχύρου Τσακαμᾶ, ὅστις ... δέρει, φυλακίζει», μέ ἀποτέλεσμα 80 μαθητές νά εἶναι στό δρόμο. Ζητοῦν οἱ ρουμανίζοντες–λέγει- στήν κεντρική μεγάλη ἐκκλησία νά ψάλουν δεξιά ἑλληνικά, ἀριστερά βλάχικα· σέ ἑπόμενη ἐπιστολή μαρτυρεῖ ὅτι στήν Κρανιά λειτουργοῦν στίς ἑλληνικές ἐκκλησίες. Στό Περιβόλι κατέλαβαν τόν κεντρικό ναό. Στή Σαμαρίνα πού ἀριθμοῦσε 600 ἑλληνικές οἰκογένειες 10 ρουμανίζοντες μέ τούς 3 δασκάλους τους καί 10 μαθητές τους κατέλαβαν τήν νέα ἑλληνική σχολή. Μέριμνα τοῦ ἀειμνήστου ἱεράρχη ἦταν ἀκόμη καί ὁ ἐναρμονισμός τῆς διδακτέας ὕλης μεταξύ τῶν σχολείων τῆς πόλης καί αὐτῶν τῆς ἐπαρχίας, ἡ ἐπιλογή καί ἡ διάθεση βιβλίων στούς μαθητές, ἡ πρόσληψη καί ἡ ἀμοιβή δασκάλου γιά τήν Ἀστική Σχολή τῶν Γρεβενῶν. Ἐπιπλέον τόνιζε: «Δέν ἔπρεπε νά περιορισθῇ ὁ μισθός τῶν διδασκάλων. Ἐν τούτοις δέον νά φροντίσωμεν». 

Μέ θάρρος ἐπίσης καί εὐτολμία κατήγγειλε τήν βία καί τούς ξυλοδαρμούς πού ὑφίσταντο οἱ χριστιανοί. Τόλμησε μάλιστα μαζί μέ τόν ἀρχιερατικό του ἐπίτροπο νά ἐπισκεφθεῖ τόν φοβερό Μπεκήρ Ἀγᾶ, γιά νά τόν συνετίσει: «Ἀπευθυνόμενος πρός τόν Μπεκήρ ἐφ. τόν ἠρώτησα· εἶναι δίκαιον, βέη, ἀξιωματικός ἐγγράμματος, φιλελεύθερος κλπ. νά δέρη τόσον ἀγρίως τούς Χριστιανούς ἐν μέσῃ ἀγορᾷ;» Σηκώθηκε ἀμέσως ὁ καϊμακάμης καί ζωηρά τοῦ ἀπάντησε: «Δι’ αὐτήν ἀκριβῶς τήν πρᾶξιν του ἡ Κυβέρνησις δι’ ἐμοῦ συγχαίρει τόν Μπεκήρ ἐφ.». Καί ὁ τελευταῖος κραδαίνοντας τό ξῖφος εἶπε στόν μητροπολίτη: «Εἶπες, Δεσπότ ἐφ., ὅτι ἔχω τήν πέννα μου καί γράφεις, πρέπεις νά ξεύρῃς ὅμως ὅτι καί ἐγώ ἔχω τό σπαθί μου». 

Ἡ δυναμική καί ἀτρόμητη στάση του προκάλεσε τήν ὀργή τῶν ἐχθρῶν. «Μ’ ἔφερον δέ προσβλητικῶς ἐκ τῶν χωρίων μέ δύο χωροφύλακας», ἀνακοίνωνε. Ἔγραφε μάλιστα ὅτι συναντοῦσε ἐμπόδια στίς περιοδεῖες του καί ὅτι μέ κάθε τρόπο ἐπιδίωκαν νά τόν ἐνοχοποιήσουν. Τίποτε ὅμως δέν ἦταν ἀρκετό νά ἀνακόψει τόν φλογερό καί ἀπτόητο Μητροπολίτη. Στίς συστάσεις τοῦ περιβάλλοντός του νά μήν ἐξέλθει ἀπό τήν πόλη, διότι ἡ ζωή του κινδύνευε, ἀπάντησε: «Ὁ ποιμήν ὁ καλός τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων» (Ἰω 10, 11).

http://aktines.blogspot.com/2011/09/blog-post_6132.html

Μια ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΗ περιγραφή της κηδείας του μητροπολίτη Αιμιλιανού θα διαβάσετε εδώ:

http://aktines.blogspot.com/2011/09/1877-1911_27.html

Αν κάποιος-α συνάδελφος έχει κάποια κείμενα να προτείνει τα οποία βρίσκει κατάλληλα για ομιλίες στο σχολείο, παρακαλούμε να τα στείλετε στο opaidagogos@gmail.com ή να αφήσετε σχόλιο στο τέλος της ανάρτησης με τον σχετικό σύνδεσμο, για να συμπεριληφθούν στην παρούσα ανάρτηση ή για να αποτελέσουν υλικό για νέα ανάρτηση.

• Δείτε το αφιέρωμα (συλλογή) του Myriobiblos στον Μακεδονικό Αγώνα εδώ

http://www.myriobiblos.gr/afieromata/agras/index.html

• Διαβάστε επίσης το αφιέρωμα (ενιαίο κείμενο με φωτογραφίες) στον Μακεδονικό Αγώνα του Ιστολογίου  koukfamily εδώ

http://koukfamily.blogspot.com/2011/10/107-1904-1908.html

• Τη συλλογή μας με  βίντεο για τον Μακεδονικό Αγώνα θα δείτε εδώ

Δείτε ακόμη:

Όμορφη παρουσίαση (powerpoint) για προβολή για τον Μακεδονικό Αγώνα

(έτοιμη να την κατεβάσετε και να την προβάλλετε)

 

Λόγω αλλαγών ρυθμίσεων της google ο σύνδεσμος δεν ανοίγει μάλλον.

Δοκιμάστε τον ακόλουθο σύνδεσμο (αν συνεχίζει το πρόβλημα, ενημερώστε μας μέσω εμαιλ opaidagogos@gmail.com ):

https://docs.google.com/presentation/d/0B2eAzdsHw3fAc0NLN0lEQVlsRmc/edit?usp=sharing&ouid=101294352510383991830&resourcekey=0-ktGdXTL8AuhbF0vH8XbAMg&rtpof=true&sd=true

Διαβάστε ακόμη:

• Ποια στοιχεία αποδεικνύουν την ελληνικότη­τα της Μακεδονίας;

• Ιστορικά στοιχεία για την κατασκευή της σκοπιανής “Μακεδονίας” από τον Τίτο

• Βεβήλωση του ανδριάντα του εθνομάρτυρα μητροπολίτη Γρεβενών Αιμιλιανού 

• Ομιλία για τον καπετάν Άγρα (Κείμενο -Video - Φωτογραφίες από εκδήλωση)