Παραδοσιακό πομάκικο τραγούδι παραπέμπει στα χρόνια πριν το βίαιο εξισλαμισμό των Πομάκων

Αντιγράφουμε από το εξαιρετικό Ιστολόγιο ΠΟΜΑΚΟΧΩΡΙΑ του εκπαιδευτικού Νικόλαου Κόκκα:

Τα ονόματα «Γιώργης» και «Γιώργαινα» καθώς και η αναφορά του τραγουδιού στη μονή του Μπάτσκοβο μας παραπέμπει στα χρόνια πριν το βίαιο  εξισλαμισμό των Πομάκων της Ροδόπης από τους Τούρκους.  

Το μοναστήρι του Μπάτσκοβο, που αναφέρεται στο τραγούδι είναι η μονή Πετριτσονιτίσσης και βρίσκεται μεταξύ Φιλιππούπολης και Σμόλιαν, 19 χιλιόμετρα από την πόλη Ασένοβγκραντ. Κτίστηκε το 1083 μ.Χ. από τον πρίγκιπα Γρηγόριο Πακουριάνο. Αν και λεηλατήθηκε κατά τους χρόνους της τουρκοκρατίας, παρέμεινε σημαντικό πνευματικό κέντρο στην οροσειρά της Ροδόπης.

Από το ηχητικό αρχείο του Πέτρου Θεοχαρίδη

(καταγραφές στα πομακοχώρια:1964-1970)

 Ο παραδοσιακός Πομάκος μουσικός Ραήφ Μουλά Χασάν

 από το Ωραίον Ξάνθης

Το μοναστήρι του Μπάτσκοβο, που αναφέρει το τραγούδι

Ακολουθούν οι στίχοι του τραγουδιού:

(τη μουσική-βίντεο μπορείτε να δείτε εδώ)

«Ντόστερο μαρή μάιτσινα»

-Ντάστερο, μορί μάιτσινα

-Κόρη μου, καλέ μάνα μου

Σον τι γιε, ντάστερο, ντα λεζίς;

Νύσταξες, κόρη, και ξαπλώνεις;

-Μπόλνα σαμ, μπόλνα, αχ μάμο.

-Άρρωστη είμαι, άρρωστη, αχ μάνα.

Ντέβιτ γκοντίνι γιάλβα σαμ

Εννιά χρόνια είμαι άτεκνη.

Άϊντε με, μάμο, μο γιότβεντι

Άϊντε, μάνα να με πας

Να Μπατσκότσκιεν μανεστίρ

Στο μοναστήρι του Μπάτσκο

Καλόγκερ ντα μα πουβίντι

Ο καλόγερος να με δει.

Γιότι σαμ, μάμο γιαλβίτσκα

Γιατί, είμαι, μάνα, άτεκνη

Γιότι ντετσά σι νι ράνταμ

Γιατί παιδιά δε γεννάω

Στάνι μι, στάνι, μπρε Γκιόργκι

Σήκω, σήκω, βρε Γιώργη

Τσι στε ντα σι μι για ίνταμ

Γιατί εγώ έρχομαι

Ίντι σι, πόντι, Γκιόργκινο

Φύγε, φύγε, Γιώργαινα

Κανά ντα τι ας να πράβεμ

Τι να σου κάνω εγώ

Γιογκά σι γιολβίνο γιαλβίτσκα

Αφού είσαι άτεκνη.

- Άϊντε σι, Γκιόργκι, σας μένε.

- Έλα, Γιώργη, σε μένα.

-Ίντι σι, πόντι κατ, Γκιοργκίν

-Φύγε, πήγαινε, Γιώργαινα

Μάμα μα τέμπε νι ντάβα

Η μάνα μου σε σένα δε με δίνει

Γιότι ντετσά σι νι ντάβας.

Γιατί παιδιά δεν κάνεις..

* Οι στίχοι του τραγουδιού συμπεριλαμβάνονται στο βιβλίο του Π.Θεοχαρίδη, «Πομάκοι. Οι Μουσουλμάνοι της Ροδόπης», ΠΑΚΕΘΡΑ 1996 σελ. 430.