ΕΛΜΕ Ροδόπης: Κριτική σχετικά με το Πληροφοριακό σύστημα MySchool

κείμενο της ΕΛΜΕ Ροδόπης

Κριτική σχετικά με το Πληροφοριακό σύστημα MySchool

Το myschool είναι μια πληροφοριακή εφαρμογή/πλατφόρμα που έχει στόχο να συγκεντρώσει κεντρικά όλα (ή τα περισσότερα) επιμέρους πληροφοριακά συστήματα που λειτουργούν σήμερα (όπως survey, e-data center, Nestor, Δ-βάση, e-school, κ.α) και αφορούν το Υπουργείο Παιδείας. Υπό αυτή την έννοια έχει σαν στόχο να αποτελέσει ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα που θα χειρίζεται όλα τα ζητήματα που σχετίζονται με την λειτουργία του σχολείου και της παιδείας γενικότερα.

Η ιδέα της κεντρικής αποθήκευσης και επεξεργασίας έχει θετικά και αρνητικά σημεία. Στα θετικά συγκαταλέγονται τα εξής:

1.       Δυνατότητα κεντρικής φύλαξης και κεντρικών αντιγράφων ασφαλείας. Πολλές βάσεις με στοιχεία μαθητών έχουν μέχρι τώρα χαθεί λόγω κακής τήρησης αντιγράφων ασφαλείας (κλοπής Η/Υ, αστοχίας υλικού κτλ)

2.       Δυνατότητα σύνδεσης με άλλες υπηρεσίες (πχ έκδοση αντιγράφου απολυτηρίου από άλλες υπηρεσίες πχ ΚΕΠ, Διευθύνσεις Εκπαίδευσης χωρίς την μεσολάβηση του σχολείου)

3.       Δυνατότητα πρόσβασης από οπουδήποτε (πχ από το σπίτι του εκπαιδευτικού ή από όλους τους υπολογιστές του σχολείου  κτλ).

4.       Δεν απαιτεί εγκατάσταση λογισμικού από τους χρήστες αλλά από την άλλη απαιτεί διαρκή σύνδεση με το internet.

5.       Δυνατότητα συλλογής στατιστικών δεδομένων και άλλων πληροφοριών αυτόματα και με ευκολία από την κεντρική υπηρεσία χωρίς την παρέμβαση των σχολικών μονάδων.

Αρνητικά στοιχεία και προβληματισμοί σχετικά με την λειτουργία του νέου συστήματος.

1.       Οποιοσδήποτε με έναν κοινό κωδικό πρόσβασης για όλους μπορεί να συνδεθεί στην βάση δεδομένων και να αποκτήσει πρόσβαση σε όλα τα δεδομένα εκπαιδευτικών/μαθητών με ότι αυτό συνεπάγεται. Έτσι πλέον μπορεί να αλλάξει βαθμούς/απουσίες, να καταστρέψει, αλλοιώσει δεδομένα, υποκλέψει προσωπικά δεδομένα μαθητών ή/και καθηγητών, χωρίς να απαιτείται φυσική παρουσία στο σχολείο ή σε παρόμοιο χώρο όπως συνέβαινε με τις μέχρι τώρα εφαρμογές (nestor, eschool).

2.       Στο θέμα «προσωπικά δεδομένα» ήδη η αρχή προστασίας δεδομένων έχει θέσει ερωτήματα στο υπουργείο σχετικά με την απόφαση του να συλλέγει σε κεντρικό επίπεδο τεράστιο όγκο πληροφοριών για όλους τους μαθητές και τους γονείς τους (πχ ΑΜΚΑ, επάγγελμα, μόρφωση, υπηκοότητα, θρήσκευμα).

3.       Η κεντρική πολιτική αποθήκευσης και διαχείρισης των δεδομένων εγκυμονεί πολλούς κίνδυνους (πχ μια εισβολή  από hacker θα έχει ως αποτέλεσμα την έκθεση χιλιάδων προσωπικών δεδομένων, αλλοίωσή ή/και καταστροφή τους)

4.       Στην μέχρι τώρα υλοποίηση παρατηρήθηκαν τεράστια λειτουργικά προβλήματα ειδικά τις ώρες αιχμής (ώρες λειτουργίας σχολείων κυρίως σε περιόδους έκδοσης αποτελεσμάτων). Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χαθούν άπειρες εργατοώρες από το προσωπικό που το χειρίζονταν γιατί το σύστημα δεν αποκρινόταν. Εργασίες που γινόταν σε μερικές ώρες με το παλιό σύστημα (nestor/δβαση) απαιτούσαν πολλαπλάσιες ώρες και πολλές φορές δεν γίνονταν καθόλου (τα δεδομένα χάνονταν). Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην μπορεί καμία εργασία να γίνει εγκαίρως εκτός αν οι εκπαιδευτικοί - χειριστές του συστήματος εργάζονταν εκτός σχολικού ωραρίου από τα σπίτια τους.

5.       Απαιτείται η διαρκής και καλής ποιότητας σύνδεση με το Internet που ακόμα και σήμερα δεν είναι δεδομένη σε όλα τα σχολεία (ειδικά του νομού μας).

6.       Η μετάβαση από τα προγενέστερα πληροφοριακά συστήματα ενώ εξαγγέλθηκε ότι θα γίνει αυτοματοποιημένα τελικά σε καμία περίπτωση δεν έγινε αυτόματα αλλά δαπανήθηκαν πάρα πολλές εργατοώρες ώστε να στηθεί από την αρχή η βάση δεδομένων σε κάθε σχολείο ενώ όλα τα δεδομένα υπήρχαν ήδη στις προηγούμενες εφαρμογές. Το ζήτημα αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον τρόπο διάθεσης των κεφαλαίων για την ανάπτυξη της εφαρμογής αυτής. Και ενώ η εφαρμογή αυτή φέρει τα λογότυπα των προγραμμάτων και άρα της χρηματοδότησης ΕΣΠΑ ποτέ κανένας δεν εμφανίστηκε για την μετάπτωση στην νέα εφαρμογή ούτε κανένας εμπλεκόμενος εκπαιδευτικός είχε κάποια απολαβή (οικονομική ή ποιοτική πχ μείωση ωραρίου). Ο κύριος όγκος εργασίας που αφορούσε το πρόγραμμα αυτό έγινε με υπερωριακή απασχόληση των εμπλεκομένων εκπαιδευτικών χωρίς αυτοί να αμειφθούν ούτε καν να επιμορφωθούν. Το μόνο που στάλθηκε ήταν γενικές και ασαφείς οδηγίες μέσω email, συνοδευόμενες από αυστηρές καταληκτικές προθεσμίες.

7.       Η ανάθεση της λειτουργίας της εφαρμογής είναι προβληματική. Βάσει εγγράφων (Αρ. Πρωτ.: 171490/Δ2/12 -11 -2013 ΥΠΑΙΘ, «Οι Διευθυντές των Νηπιαγωγείων, Δημοτικών Σχολείων και Γυμνασίων θα πρέπει:….  να χρησιμοποιούν και να ενημερώνουν σε ημερήσια βάση το νέο πληροφοριακό σύστημα» ) διαφαίνεται ότι είναι αποκλειστική ευθύνη των διευθυντών, ως συνέχεια του survey, το οποίο όμως είναι αδύνατο τεχνικά λόγω του όγκου και του διδακτικού και διοικητικού έργου που πρέπει να επιτελέσουν οι διευθυντές. Στην πράξη ανατέθηκε σε λίγους ορισμένους εκπαιδευτικούς (συνήθως στις ειδικότητες πληροφορικής αλλά όχι μόνο) οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με ένα ακόμα καθήκον το οποίο μάλιστα δεν τους ανατέθηκε στο σύλλογο ανάθεσης καθηκόντων στην αρχή της σχολικής χρονιάς ούτε τους απάλλαξε από καθήκοντα που ήδη είχαν ως αντιστάθμισμα.

8.        Η σχεδίαση του συστήματος δεν προβλέπει διακριτούς ρόλους παρά μόνο έναν υπερχρήστη/διαχειριστή που μπορεί να έχει πρόσβαση σε όλους τους επιμέρους τομείς χωρίς κανέναν περιορισμό (βαθμούς, απουσίες όλων των τμημάτων, προσωπικά δεδομένα, στοιχεία εκπαιδευτικών κτλ). Αυτό δημιουργεί σοβαρά εν δυνάμει προβλήματα που σχετίζονται με την ασφάλεια των δεδομένων και της εφαρμογής. Το υπουργείο σε ερωτήσεις ισχυρίζεται ότι θα το «υλοποιήσει μελλοντικά».

9.       Η μέχρι τώρα υλοποίηση είναι αρκετά προβληματική. Πολλές λειτουργίες έλειπαν, ακόμη λείπουν και κάποιες άλλαξαν στην μέση της περιόδου απόδοσης ελέγχων επίδοσης φανερώνοντας ότι η εφαρμογή τελικά ήταν σε πολύ πρώιμο στάδιο για να θεωρείται ως η μόνη λειτουργική. Ιδιαίτερα σε «ειδικούς τύπους σχολείων» (καλλιτεχνικά, πειραματικά, μουσικά κτλ) υπάρχουν ακόμη πολλά προβλήματα και δυσλειτουργίες. Απόδειξη της διαπίστωσης αυτής είναι ότι το ίδιο το υπουργείο τελικά επέλεξε στις πανελλήνιες εξετάσεις να χρησιμοποιηθεί το παλαιότερο σύστημα Nestor. Αυτό βέβαια, αν και σωστό ως επιλογή, έχει σαν αποτέλεσμα για την Τρίτη τάξη του Λυκείου να πρέπει να χρησιμοποιηθούν δύο συστήματα, δηλαδή διπλός όγκος δουλειάς.

10.   Η λειτουργία ενός τέτοιου εύρους πληροφοριακού συστήματος που περιλαμβάνει από απουσίες και βαθμούς μαθητών, ωρολόγιο πρόγραμμα και αναθέσεις μαθημάτων, μέχρι άδειες, απουσίες και απεργίες εκπαιδευτικών απαιτεί γραμματειακή υποστήριξη των σχολικών μονάδων για την καθημερινή λειτουργία του. Παρόλα αυτά ως γνωστόν στην πλειοψηφία των σχολικών μονάδων δεν υπάρχει τέτοια θέση. Αν θεωρηθεί ότι αποκλειστικός χειριστής και υπεύθυνος του συστήματος είναι ο Διευθυντής θα έπρεπε να απαλλαγεί τουλάχιστον των διδακτικών του καθηκόντων. Εναλλακτικά αν αυτό ανατίθεται σε συγκεκριμένους εκπαιδευτικούς θα πρέπει αυτοί να δικαιούνται μείωση ωραρίου (τουλάχιστον μία ώρα ημερησίως, ανάλογα με τη σχολική μονάδα). Εναλλακτικά αν ανατεθεί σε περισσότερους εκπαιδευτικούς (πχ υπεύθυνοι τμημάτων να καταχωρίζουν απουσίες και βαθμούς) θα πρέπει να υλοποιηθούν άμεσα «ρόλοι» χρήστη με συγκεκριμένα δικαιώματα πρόσβασης (πχ μόνο στην τάξη του ο κάθε υπεύθυνος τμήματος). Για την χρήση του συστήματος από πολλούς εκπαιδευτικούς θα πρέπει να προβλεφθεί επιμόρφωσή τους στην ορθή χρήση του.

Κλείνοντας πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στα τεράστια ζητήματα που εγείρει η χρήση αυτού του συστήματος λόγω του πολύ μεγάλου όγκου λειτουργιών που καλούνται να επωμισθούν συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί εις βάρος του διδακτικού τους έργου, αλλά και στους κινδύνους και τις υπόνοιες που υπάρχουν σχετικά με τη συγκέντρωση τεράστιου όγκου προσωπικών δεδομένων που δε φαίνεται να σχετίζονται με την εκπαίδευση.

Και τα ερωτήματα τίθενται επιτακτικά :

1)      Πώς θα γίνει το σύστημα αυτό λειτουργικότερο;

2)      Πώς διασφαλίζεται η ασφάλεια των στοιχείων και των δεδομένων που αφορούν μαθητές και καθηγητές;

3)      Ποιοι αναλαμβάνουν τη διαχείριση αυτού του απαιτητικού συστήματος, με ποιες συγκεκριμένες αρμοδιότητες, και με ποιο εργασιακό status (μείωση ωρών διδασκαλίας κ.τ.λ.);

Σημειωτέον ότι έχει ήδη προστεθεί σε πολλούς συναδέλφους και η ηλεκτρονική καταχώριση των στοιχείων του «εὖ ζῆν», προγράμματος σωματομετρήσεων. Συνολικά, μια ασύλληπτη ηλεκτρονική γραφειοκρατία κοντά στην ήδη υπάρχουσα.

ΓΙΑ ΤΟ ΔΣ ΤΗΣ ΕΛΜΕ ΡΟΔΟΠΗΣ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ           Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Ν.Δαπέργολας        Β.Στεφανίδης

ΕΛΜΕ Ν. ΡΟΔΟΠΗΣ

Αριθμ.Πρωτ.: 21

Κομοτηνή, 5/3/2014

Πηγή

Θυμίζουμε ότι είμασταν, από τα πρώτα ιστολόγια που επεσήμαναν τους κινδύνους από το ηλεκτρονικό φακέλωμα μαθητών-καθηγητών:

mySchool: Ο "μεγάλος αδελφός" μέσα στα σχολεία! 

Επιτέλους: ΟΛΜΕ: Όχι στην ηλεκτρονική παρακολούθηση της σχολικής ζωής