«Σχετίζοντάς το με τον μύθο του Δαίδαλου κai του Ίκαρου ένας συνεργάτης του σχολίασε:
«Ο Σωκράτης δεν είχε καταλάβει πόσο ψηλά είχε πάει» (πόσο επικίνδυνος για το σύστημα της εξουσίας και της διαπλοκής είχε γίνει).
Αυτό ήταν το μοιραίο λάθος του, προκάλεσε δηλαδή την δολοφονία του.
«Δολοφονώντας τον Γκιόλια, δολοφόνησαν την φωνή των ανθρώπων» συμπλήρωσε».
Ο 37χρονος δημοσιογράφος Σωκράτης Γκιόλιας δολοφονήθηκε πριν 15 χρόνια, στις 19 Ιουλίου 2010, αφήνοντας πίσω την έγκυο σύζυγό του και ένα παιδί 2 ετών.
1. Ο μικρός Σωκράτης.
Ο Σωκράτης Γκόλιας ήταν ένα από τα πέντε παιδιά μιας πολύτεκνης οικογένειας που ήρθαν από τη Γερμανία οικογενειακώς στην Ελλάδα το 1980. Από μικρό παιδί, στη βιοπάλη (πουλούσε εφημερίδες, προϊόντα στις λαϊκές κλπ).
2. Τα πρώτα βήματα.
Το ξεκίνημά του με τη δημοσιογραφία, ήταν μια ραδιοφωνική εκπομπή για αθλητικά θέματα σε ένα μικρό ραδιοφωνικό σταθμό, η οποία όπως πήγε ανέλπιστα καλά και πέτυχε συνεντεύξεις με γνωστά πρόσωπα του αθλητικού κόσμου.
Στη συνέχεια έγινε συνεργάτης στη Ζούγκλα του δημοσιογράφου Μάκη Τριανταφυλλόπουλου.
3. Η δημιουργία του troktiko.blogspot.com
Ο Σωκράτης είχε την ιδέα να προτείνει έναν νέο τρόπο «επικοινωνίας»
που σύντομα θα γινόταν και το ζητούμενο για τους Έλληνες πολίτες, που
μέχρι τότε ενημερωνόταν «από τιθασευμένη ενημέρωση», κάτι που ο ίδιος
δεν μπορούσε να αποδεχθεί για το επάγγελμά του.
Κι έτσι έφτιαξε το ιστολόγιο (blog) troktiko!
Μέσα σε ένα δίμηνο είχε ήδη γίνει γνωστό στον κόσμο που πάσχιζε να έχει πρόσβαση σε μια εναλλακτική-ακηδεμόνευτη-ελεύθερη ενημέρωση.
Τον πρώτο χρόνο, το troktiko ήταν μόλις δύο πρόσωπα, ο Σωκράτης και ο ένα πρόσωπο με το ψευδώνυμο «κομπιουτεράς»!
4. Πάντα «πίσω από τις κάμερες».
Ο Σωκράτης πίστευε ότι η δόξα καταστρέφει τους ανθρώπους.
Γι αυτό επέλεξε να εμφανιστεί και να γράφει ανώνυμα.
Αν και εργαζόταν 20 χρόνια στην τηλεόραση, επέλεγε να βρίσκεται πάντα «πίσω από τις κάμερες».
5. Αναγνώστες = δημοσιογράφοι.
Πηγή της είδησης και ρεπόρτερ ήταν οι αναγνώστες τους.
Αυτοί έστελναν τις φωτογραφίες, τα ρεπορτάζ και τα βίντεο.
Η μορφή του ιστολογίου δεν ήταν κάτι στατικό. «Κάθε μέρα εξελισσόμασταν» λέει χαρακτηριστικά ο «κομπιουτεράς» του.
Έτσι τα σχόλια και τα μηνύματα των αναγνωστών, γινόταν συχνά αυτόνομες αναρτήσεις.
6. Έξυπνες ιδέες.
Ο Σωκράτης είχε το χάρισμα, σε κάθε είδηση, να ξέρει ποια πτυχή θα «πουλήσει» θα ανεβάσει δηλαδή την επισκεψιμότητα.
Χρησιμοποίησαν
και άλλες πρωτότυπες πρακτικές, όπως το να καλύπτουν το πρόσωπο ενός
celebrity στην αρχική φωτογραφία (πριν κάνει κλικ ο αναγνώστης για να
διαβάσει την είδηση).
7. Όλο το 24ωρο.
Στα
γεγονότα του «Γρηγορόπουλου», η συνεχής αποστολή του κόσμου μέσω
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, βίντεο από τα επεισόδια, έκανε το ιστολόγιο
να αρχίσει να προβάλλει ειδήσεις για πρώτη φορά όλο το 24ωρο.
8. Επιλέγοντας συνεργάτες
Η
μεγάλη διάδραση με τον κοινό μέσα από τα χιλιάδες μηνύματα ηλεκτρονικού
ταχυδρομείου που λάμβαναν καθημερινά, και η επιδίωξή τους να είναι
πρώτοι σε όλα, να μην σταματήσουμε να ανεβαίνουμε» όπως λέει
χαρακτηριστικά «ο κομπιουτεράς», πρόσθεσε και άλλα πρόσωπα στο
εγχείρημα.
Κάποιοι από αυτούς που έστελναν ενδιαφέρον υλικό, έγιναν οι μετέπειτα συνεργάτες.
«Επτά
άτομα», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο «Διοσύνης», είναι η τελική ομάδα
του troktiko, του ιστολογίου που έφερε μια μεγάλη αλλαγή στην μέχρι
τότε εμπειρία και θεώρηση της δημοσιογραφίας.
Είναι σημαντικό να
τονιστεί ότι όλα αυτά τα πρόσωπα έκαναν κάτι που τους ευχαριστούσε και
δεν αποσκοπούσαν στο οικονομικό όφελος.
9. Γράψε ΕΛΕΥΘΕΡΑ
Όπως
αφηγείται χαρακτηριστικά η «Αναστασία» (χωρίς να προσδιορίζεται αν
είναι αληθινό όνομα ή ψευδώνυμο), ποτέ δεν της ζήτησε να κατεβάσει
κάποια ανάρτηση παρά το ότι ο Σωκράτης διαφωνούσε με τις περισσότερες
από τις θέσεις της.
Το ίδιο επιβεβαίωσαν και άλλοι αφηγητές –συμμέτοχοι στην ομάδα του troktiko.
10. Αποφεύγοντας τις παγίδες
Έγιναν κάποια λάθη, έλαβαν και δημοσίευσαν κάποιες φορές «ψεύτικες ειδήσεις» που τους είχαν σταλεί με σκοπό να τους παγιδεύσουν.
Στις περιπτώσεις αυτές ζητούσαν δημόσια συγνώμη κάτι που αποδείχθηκε ότι εκτίμησε το κοινό τους.
Σταδιακά
απέκτησαν όλοι οι συντελεστές εμπειρία και επί πρόσθετα, μέσω της
δημοσιογραφικής ιδιότητας του Σωκράτη μπορούσαν να επαληθεύουν ειδήσεις
όταν υπήρχε ανάγκη.
11. Προστατεύοντας την ομάδα
Είναι
χαρακτηριστικό αυτό που αποκαλύπτει η «Αναστασία», ότι τρία-τέσσερα από
τα πρόσωπα που συμμετείχαν στην τελική ομάδα των επτά προσώπων του
troktiko, τα γνώρισε στην κηδεία του Σωκράτη!
Είναι φανερό
ότι ο ίδιος είχε επιλέξει αυτή την τακτική, για να προστατεύσει τα
πρόσωπα αυτά. Επίσης, ενώ η «Αναστασία» γνώριζε τον Σωκράτη, στην αρχή
δεν της είχε αποκαλύψει ότι ήταν ο ίδιος που είχε το troktiko.
Πρακτική που θυμίζει «υπερήρωα» σε κινηματογραφική ταινία.
12. Ο επικίνδυνος κόσμος της αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας.
Κι όμως, η (απλή) γνωριμία της με τον Σωκράτη ήταν η αιτία της απόλυσής της από την προηγούμενη εργασία της!
«Δεν θα γνωριστείτε με κανέναν»
ήταν η αυστηρή απάντηση του Σωκράτη όταν η Αναστασία του πρότεινε να
ανταμώσουν και να γνωριστούν κάποια στιγμή όλοι μαζί η ομάδα του
troktiko.
Προφανώς γνώριζε πόσο επικίνδυνος είναι ο κόσμος της αποκαλυπτικής δημοσιογραφίας.
Με τον τρόπο αυτό απέφευγε και την έπαρση που θα μπορούσε να έχει κάποιος, διαδίδοντας ότι είναι συντάκτης στο troktiko.
13. Κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των ίδιων των δημοσιογράφων
Στο
troktiko έστελναν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ρεπορτάζ, ειδήσεις και
αποκαλύψεις και δημοσιογράφοι, οι οποίοι ήξεραν ότι η είδηση τους «θα
κοβόταν» στα ΜΜΕ όπου εργαζόταν.
Ο ίδιος ο Σωκράτης, έβλεπε το επάγγελμά του ως λειτούργημα.
14. Έχεις κάθε λόγο «να φοβάσαι».
Αξιοσημείωτο
είναι ότι παρά το ότι το troktiko υπήρξε ένα απολύτως επιτυχημένο
εγχείρημα, όλοι σχεδόν οι συνεργάτες στο ντοκιμαντέρ που ακολουθεί στο
τέλος της ανάρτησης, εμφανίστηκαν με κρυφά πρόσωπα και αποκάλυψαν μόνον τα ψευδώνυμά τους.
Για κάποιο σοβαρό λόγο φοβήθηκαν να αποκαλύψουν τα πρόσωπα και τα ονοματεπώνυμά τους.
Άραγε αυτό οφείλεται στην πρόθεση να παραμείνουν ταπεινοί και ανώνυμοι ή στο ότι αισθανόταν ότι κινδυνεύουν.
15. Τα καρτέλ ΔΕΝ ξεχνούν
Η
«Αναστασία», είπε ότι «ο Σωκράτης μας έμαθε να μην φοβόμαστε» και
εξήγησε την επιλογή της να μην εμφανιστεί με το πρόσωπό της στο ότι ίσως
κάποιος μελλοντικός εργοδότης να μην συμφωνεί με την επιλογή της να
εργαστεί στο troktiko.
Συνεπώς συσχέτισε άμεσα το αποκαλυπτικό προφίλ του μέσου με την μελλοντική δυσκολία ανεύρεσης εργασίας.
Προφανώς οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ αποφεύγουν να επιλέγουν πρόσωπα που στο παρελθόν επέδειξαν ακέραιο ή ασυμβίβαστο φρόνημα.
16. Ο Ανώνυμος Ήρωας.
Αφηγητές στο ντοκιμαντέρ, τόνισαν ότι ο Σωκράτης Γκιόλιας διέψευδε –ή τουλάχιστον δεν παραδεχόταν ότι έλεγχε το troktiko.
Έλεγε ότι απλά «ξέρει τα παιδιά» που έγραφαν σε αυτό.
Κάποια
στιγμή ο Σωκράτης Γκόλιας δημιούργησε μια εταιρία στο εξωτερικό η οποία
απαντούσε στα τηλέφωνα και δεχόταν τις μηνύσεις, αιτήσεις για άρση
απορρήτου, κ.α. που αφορούσαν το troktiko.
Παρά τις πιέσεις, τις καταγγελίες στο blogger.com ουδέποτε πέτυχαν να τους φιμώσουν.
17. Τόλμη.
Το ιστολόγιο «έπιανε» πάνω από 1-1,5 εκατομμύριο επισκέψεις τη μέρα!
Τα σχέδια του Σωκράτη, ήταν να ξεκινήσει την δική του εφημερίδα:
«Είχε νοικιάσει το χώρο, είχε στήσει την ομάδα και τον Σεπτέμβριο θα κυκλοφορούσε το πρώτο φύλλο» λέει ο αδερφός του.
Η «εξουσία» εύλογα αισθάνθηκε ακόμη μεγαλύτερη απειλή.
18. Η φωνή των αδικημένων.
Τονίστηκε ακόμη ότι ούτε ο ίδιος ο Σωκράτης μπορούσε να αποτρέψει μια δημοσίευση.
To troktiko ήταν κάτι πραγματικά ακηδεμόνευτο.
Μάλιστα, οι περισσότεροι της ομάδος δεν ήταν επαγγελματίες δημοσιογράφοι, συνεπώς δεν γνώριζαν τα συμφέροντα και τις εταιρίες κάθε καναλάρχη.
Το troktiko έδινε βήμα, σε όποιον νομίζει ότι αδικείται, για να γράψει την απάντησή του.
Ακόμη κι όταν κάποιος απέδιδε μια πολιτική ή άλλη ταυτότητα στο troktiko, τον αφόπλιζαν αναρτώντας το σχόλιό του!
Έτσι αποδείκνυαν ότι δεν είχαν τίποτε να φοβηθούν και αποκτούσαν όλο και πιο αφοσιωμένο κοινό.
19. Το troktiko τελείωσε λίγο πριν μπει η Ελλάδα σε Μνημόνιο.
Είχε γιγαντωθεί πλέον η φήμη ότι ο Σωκράτης συνδέεται με το troktiko.
Τις τελευταίες ημέρες πριν την δολοφονία του συνοδευόταν πάντα με κάποιο ακόμη άτομο αλλά δεν είχε αστυνομική προστασία.
20. Η δολοφονία
Στις
19 Ιουλίου, στις 8 π.μ το troktiko έγραψε: «Σκότωσαν τον Σωκράτη
Γκιόλια. Καληνύχτα Ελλάδα». Η αρχική σκέψη όλων ήταν να συνεχίσει το
troktiko. Αλλά τελικά σεβάστηκαν την επιθυμία της οικογένειας κ διέκοψαν
την προσπάθεια.
Σχετίζοντάς το με τον μύθο του Δαίδαλου κ του Ίκαρου ένας συνεργάτης του σχολίασε:
«Ο Σωκράτης δεν είχε καταλάβει πόσο ψηλά είχε πάει».
Αυτό ήταν το μοιραίο λάθος του, προκάλεσε δηλαδή την δολοφονία του.
«Δολοφονώντας τον Γκιόλια, δολοφόνησαν την φωνή των ανθρώπων» συμπλήρωσε.
22. Συγνώμη;
«Μακάρι ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης να ζητήσει συγγνώμη, όπως γράψαμε στο εξώφυλλο του Sportime…
Δεν τρέφουμε βέβαια αυταπάτες. Είμαστε πια πεπεισμένοι.
Δεν πρόκειται να αλλάξει κάτι, δεν πρόκειται να γίνει το παραμικρό.
Η δολοφονία του Σωκράτη Γκιόλια συγκαλύφτηκε, δεν εξιχνιάστηκε ποτέ και δεν θα εξιχνιαστεί. Τουλάχιστον όχι από την πολιτεία.»
φωτογραφία -απόσπασμα από την εφημερίδα Sportime, εδώ
23. Συγκάλυψη
Κι όμως, τόσα χρόνια μετά, ο Χρυσοχοΐδης βρίσκεται και σήμερα στην ίδια θέση!
Προσέξτε και τη λέξη «συγκάλυψη» που αναφέρθηκε στο παραπάνω απόσπασμα.
Θυμηθείτε:
Δείτε ενδεικτικά ένα αποκαλυπτικό ντοκουμέντο συγκάλυψης σε ένα έγκλημα με πάνω από 100 νεκρούς εδώ.
Ο κόσμος που ζούμε δεν είναι τόσο ονειρικά πλασμένος.
Και η ιστορία δεν διδάσκει και γι αυτό επαναλαμβάνεται.
Οι δύο δολοφονίες ΔΕΝ εξιχνιάστηκαν.
24. Δεκαπέντε χρόνια μετά ...
Απόψεις, άρθρα, σχόλια, ανατροφοδοτήσεις, διακινούνται ταχύτατα και μαζικά μέσα από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης
(social media) με άφθονη διάδραση, με αποτέλεσμα να μιλάμε για «δημοσιογραφία των πολιτών».
Αυτή τη δύναμη, την φωνή που προέρχεται από την ψυχή του λαού, χρησιμοποίησε ο Σωκράτης Γκιόλιας και η ομάδα που ο ίδιος δημιούργησε, για να απογειώσει την επίδραση του στο κοινό, θέτοντας -εν γνώση του- τον εαυτό του σε κίνδυνο.
25. troktiko - η αληθινή ιστορία
full movieΝτοκιμαντέρ troktiko - η αληθινή ιστορία (2013) full movie
Το ντοκιμαντέρ «troktiko – η αληθινή ιστορία» (troktikodocumentary, 2013)
που ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2013, τρία χρόνια μετά την δολοφονία του
Σωκράτη, περιέχει μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν από μέσα ολόκληρη
την ιστορία του troktiko.blogspot.com, του ιστολογίου που πέτυχε απλησίαστα
νούμερα επισκεψιμότητας σε σύγκριση με οποιοδήποτε ελληνικό blog ή site.
Δημιουργός του ντοκιμαντέρ είναι ο Κώστας Λακαφώσης (πρόσφατα γνωστός
για την έκθεσή του αναφορικά με το δυστύχημα στα Τέμπη).
https://www.youtube.com/watch?v=0aiOlo_irwI
Οι συνεντεύξεις που παρατέθηκαν στο παρόν άρθρο, προέρχονται από το ντοκιμαντέρ αυτό..
ΠΡΕΠΕΙ να το δείτε.
Η
ελευθερία του τύπου και το δικαίωμα των δημοσιογράφων και των
επαγγελματιών ΜΜΕ στην ασφάλεια, όπως αυτό κατοχυρώνονται από το
διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό δίκαιο, οφείλει να υλοποιείται έμπρακτα σε κάθε κράτος δικαίου.
Ο
σπουδαστής δημοσιογραφίας θα πρέπει να γνωρίζει ότι το λειτούργημα του
δημοσιογράφου όταν αυτό επιτελείται με εντιμότητα και ακεραιότητα
πιθανότατα θα έχει επιπτώσεις στην ψυχική και σωματική του υγεία καθώς
και στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή.
Το πρότυπο της
προσωπικής ανέλιξης με κάθε –θεμιτό ή αθέμιτο- τρόπο
που κυριαρχεί στο δυτικό κόσμο, δεν θα μπορούσε να μην παρασύρει και
τους επαγγελματίες δημοσιογράφους.
Είναι παρήγορο που
υπάρχουν δημοσιογράφοι που -μεγαλωμένοι με ένα αυστηρό πλαίσιο αξιών-
ασκούν με υποδειγματική συνέπεια και ήθος το λειτούργημά τους.
Η
ανάπτυξη του διαδικτύου, τους έφερε πιο κοντά με το κοινό τους και
έκανε έτσι πιο δυνατή και αποτελεσματική τη φωνή τους μέσα από ιστολόγια
(weblogs) και μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι απειλές, οι προσπάθειες εξαγοράς, οι συνέπειες που
βίωσαν και βιώνουν οι οποίες μπορεί να φθάσουν στο να χάσουν ακόμη και
αγαπημένα τους πρόσωπα ή την ίδια τους τη ζωή, δεν πρέπει να σταθούν
αφορμή για να φιμώσουν την φωνή των λειτουργών της δημοσιογραφίας και να
αναστείλουν το χρέος τους στο να προασπίζουν αληθινά το δικαίωμα της
ελεύθερης έκφρασης.
Το παρόν, είναι ένα πολύ μικρό απόσπασμα εργασίας στο μάθημα «Ασφάλεια Δημοσιογράφων & Επαγγελματιών Μ.Μ.Ε.» του Τμήματος Δημοσιογραφίας ΑΠΘ, τροποποιημένο κατάλληλα για την διαδικτυακή του προβολή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Δεν επιτρέπονται σχόλια που συκοφαντούν κάποιο πρόσωπο, που περιέχουν υβριστικούς χαρακτηρισμούς κλπ.
Προσωρινά ενεργοποιήθηκε η προ-έγκριση επειδή υπήρξαν κρούσματα προσβλητικής συμπεριφοράς και οφείλουμε να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια του ιστολογίου μας.
Για τον ίδιο λόγο λόγο ενεργοποιήσαμε να σχολιάζουμε μόνον όσοι έχουν προφίλ.
Γράψτε το σχόλιό σας και απλά περιμένετε λίγες ώρες μέχρι να το δείτε δημοσιευμένο.
Σχόλιο που τηρούν στοιχειώδη κανόνες ευπρέπειας είναι αυτονόητο ότι αποτελούν αφορμή διαλόγου και ουδέποτε θα λογοκριθούν.
Ανώνυμα σχόλια που επαναλαμβάνουν συνεχώς τα ίδια χωρίς να προσθέτουν κάτι στην συζήτηση ενδέχεται να διαγραφούν για την διαφύλαξη της ποιότητας. Τα σχόλια δεν είναι πεδίο στείρας αντιπαράθεσης αλλά προβληματισμού και γόνιμου διαλόγου.