Εκπαιδεύοντας «ενήλικες» εφήβους

Τα εφηβικά όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον έχουν μετατραπεί σε ένα μόνιμο άγχος, που μαστίζει περισσότερο από ποτέ τη νεολαία μας
Οι γονείς παιδιών που βρίσκονται στην εφηβεία καθημερινά εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους όσον αφορά τις δυσμενείς καταστάσεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι, σε σχέση με τη στάση των παιδιών τους. Ως απότοκα της προαναφερθείσας κατάστασης είναι τα αμέτρητα ξεσπάσματα θυμού, η αδιαφορία για το διάβασμα και ό,τι περιτριγυρίζει τον σχολικό θεσμό γενικότερα, καθώς και μια ασταμάτητη μουρμούρα εκ μέρους των παιδιών, που δεν λέει να κοπάσει από την ώρα που ο γονιός ξεκινά το «κήρυγμα» της ημέρας.

Όλα αυτά, όμως, θα έλεγε κανείς ότι αποτελούν φυσικά επακόλουθά για ένα παιδί, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη το ευαίσθητο της ηλικίας του. Ίσως λοιπόν οι αντιδράσεις αυτές, που στα μάτια των γονιών φαντάζουν ακραίες, είναι και τα εφόδια που θα οδηγήσουν το παιδί στην ενηλικίωση με γνώμονα την εμπειρία, που πλέον θα κουβαλά για να μπορέσει να ριχτεί στη πραγματικότητα της ανεξαρτησίας. Η αλήθεια είναι πως οι έφηβοι του 2013 έχουν χάσει σε υπέρμετρο βαθμό τα εφηβικά αυτά χαρακτηριστικά, έχοντας πάραυτα μια λογική που ξεπερνά κάθε ενδεχόμενο, μιας και οι καταστάσεις που βιώνουμε σύσσωμοι εν έτει 2013 επηρεάζουν πρώτα αυτούς και μετά οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα.


Μεγαλώνουν πριν από την ώρα τους
Οι έφηβοι του 2013 φαίνεται πως μεγαλώνουν πριν από την ώρα τους. Τα παιδιά αυτά όχι μόνο δεν βιώνουν την παιδικότητα, που θα έλεγε κανείς ότι αρμόζει στην ηλικία τους, αλλά, αντίθετα, βρίσκονται αντιμέτωπα με
μια πραγματικότητα που τα αναγκάζει να έρθουν στη θέση ενός ενήλικα, ο οποίος ρίχνεται καθημερινά στη βιοπάλη για να επιβιώσει στην κυπριακή κοινωνία του σήμερα. Είναι έκδηλα απαράδεχτο να τοποθετούμε τα παιδιά αυτά στη θέση των μεγάλων, γεμίζοντάς τα με ανασφάλειες που εμφανώς θα τα ακολουθούν στη μετέπειτα ζωή τους.

Θα ήταν προτιμότερο τα παιδιά να καθίστανται ειδήμονες των βαρυσήμαντων προβλημάτων που ταλανίζουν το οικογενειακό τους συγκείμενο, πόσω μάλλον οι έφηβοι, με τέτοιον τρόπο που δεν θα επηρεαστεί η ψυχοσύνθεσή τους και δεν θα δημιουργηθούν σε αυτούς διάφορα ερωτηματικά, σχετικά με τον ρόλο τους στην κοινωνία και την πορεία που αναμένεται να σχηματίσουν ως μελλοντικοί ενήλικες. Ας αφήσουμε τα παιδιά να προβληματιστούν με τρόπο που θα τους εξασφαλίσει τα απαραίτητα για μια επιτυχημένη μελλοντική επαγγελματική, αλλά και προσωπική ζωή.

Ο ανελέητος βομβαρδισμός των μέσων μαζικής ενημέρωσης με όλα όσα συμβαίνουν στη Κύπρο του σήμερα, επί καθημερινής βάσεως, ίσως αποτελεί τον κύριο λόγο για τον οποίο έχουν μετατραπεί τα παιδιά αυτά σε ώριμους ανθρώπους κλεισμένους σε ένα εφηβικό σώμα, που ακόμα παλεύει να βρει τον δρόμο και το όνειρο ζωής του. Η παιδικότητα που κρύβεται σε μια έκρηξη θυμού ενός εφήβου, που προσπαθεί να νιώσει στο πετσί του τη διεκδίκηση ακόμη και της πιο μικρής απαίτησης, έχει πλέον χαθεί. Η περίοδος της εφηβείας καταστράφηκε από αυτό που οι οικονομολόγοι χαρακτηρίζουν ως παγκόσμια οικονομική κρίση.

Τα εφηβικά όνειρα για ένα καλύτερο μέλλον έχουν μετατραπεί σε ένα μόνιμο άγχος, που μαστίζει περισσότερο από ποτέ τη νεολαία μας. Τα παραδείγματα μέσα από την εκπαίδευση, πληθώρα, μιας και η σχολική τάξη είναι ίσως για τα παιδιά μια ολιγόλεπτη ψυχοθεραπεία. «Γιατί να μελετούμε, αφού το μέλλον μας είναι από τώρα διαμορφωμένο, κυρία;». Στα λόγια αυτά ο εκπαιδευτικός κομπιάζει και δεν μπορεί παρά να διαψεύσει τον έφηβο που ετοιμάζεται να παρακαθίσει στις εξετάσεις του για το πανεπιστήμιο, αφού δεν θέλει αυτή η κοινωνία να οδηγήσει τα τωρινά παιδιά στο κενό.


Έχουν χάσει τα πρότυπά τους
Δυστυχώς, οι έφηβοί μας έχουν χάσει τα πρότυπά τους. Ολόκληρες γενεές γαλουχήθηκαν με τα σημαντικότερα πρότυπα και ιδανικά ανθρώπων και φυλών που διαμόρφωσαν τον κόσμο στον οποίο ζούμε εμείς σήμερα. Οι μεγαλύτερες φυσιογνωμίες που χάραξαν την ιστορία του Ελληνισμού κρύβονται ακόμη στις σελίδες κάποιου βιβλίου και κρατάνε γερά ακόμη την αξία τους στο παρόν, χαρίζοντάς μας θάρρος και τόλμη να ανελιχθούμε και να προοδεύσουμε ως άνθρωποι στην κοινωνία. Ο Περικλής, ο Πυθαγόρας, ο Ρήγας και συνάμα ο Ελληνισμός ολάκερος μας χάρισαν υπερηφάνεια περισσή, αφού διέπρεψαν σε τόσους διαφορετικούς τομείς. Τι μπορεί να έχει ως πρότυπο ο έφηβος του 2013 όμως; Τους ανθρώπους που οδήγησαν αυτόν τον τόπο στην καταστροφή, ή όλους αυτούς που κρατούσαν τον τόπο μας στον αναπνευστήρα και τώρα μας τον παραδίδουν κλινικά νεκρό;
Η ανέλιξη στο πρότυπο ανθρώπου στο οποίο οι έφηβοι είναι εκτεθειμένοι σήμερα φαντάζει αποτροπιαστική. Ας μην ξεχνάμε πως ένα τέτοιο πρότυπο καθήλωσε τον έφηβο πληγώμενο και κλεισμένο στο καβούκι του, στερώντας τα όνειρά του, χαράζοντας παράλληλα τον δρόμο του μέλλοντός του χωρίς καν να του ζητηθεί ο λόγος. Είναι καιρός να παράσχουμε στα νέα παιδιά τα απαραίτητα εφόδια, για να μεγαλουργήσουν σε μια κατακρεουργημένη κοινωνία, που έβαλε ως στόχο να δημιουργήσει καταθλιπτικούς ανθρώπους. Ας προβληματιστούμε λοιπόν και ας αφαιρέσουμε το άγχος αυτό από τη νέα γενιά, η οποία έχει το προνόμιο και τη δυνατότητα να αλλάξει τα δρώμενα, αλλά και να μας κάνει να αισθανθούμε ρίγη εθνικής υπερηφάνειας, όντες προβαλλόμενοι στο εξωτερικό, αποδεικνύοντας γι' ακόμη μια φορά πως ένα τόσο μικρό νησί στέκεται αγέρωχο και υπομένει όσα αυτήν τη φορά του καταλογίζουν.

ΜΑΡΙΑ ΤΕΝΙΖΗ
marie.tenizi@hotmail.com
Καθηγήτρια Αγγλικών

Πηγή