5 Θεατρικά για τους Τρεις (3) Ιεράρχες

1η επιλογή:

Το παραπάνω θεατρικό μπορείτε να το κατεβάσετε και σε μορφή .pdf (acrobat reader) από εδώ

2η επιλογή:

Ανοίγει η σκηνή και εμφανίζεται η γιαγιά

Χτυπάει το κουδούνι.

Η γιαγιά πηγαίνει στην άκρη για να ανοίξει την πόρτα.

Γ: Τώρα Κατερίνα έρχομαι!

Κ: (Στεναχωρημένα) Γειά σου γιαγιά!

Γ: Τι έχεις παιδάκι μου και είσαι στεναχωρημένη; ΄Εγινε κάτι στο σχολείο;

Κ: Άσε γιαγιά, η δασκάλα μας μάλωσε σήμερα.

Γ: Γιατί παιδί μου;

Κ: Μας ρώτησε τι ξέρουμε για τους τρεις Ιεράρχες και κανένας δεν απάντησε γιατί δεν ξέραμε τίποτα.

Γ: Καλά δεν θυμάσαι που πέρυσι σου είχα διηγηθεί τη ζωή τους;

Κ: Ω! Γιαγιά που να θυμάμαι τι μου έλεγες πέρσι; Εδώ δεν θυμάμαι τι είπαμε χθες μες την τάξη. Και δε φτάνει μόνο αυτό για τιμωρία μας έβαλε να γράψουμε μια έκθεση για τη ζωή τους. (Πανικόβλητη). Τι θα κάνω τώρα;

Γ: Ε, καλά. Μη κάνεις έτσι. Θα σε βοηθήσω εγώ να κάνεις την εργασία σου.

Κ: Αχ μπράβο γιαγιά! Σ’ ευχαριστώ πολύ!

Γ: Έλα λοιπόν κοντά μου να  ξεκινήσουμε.

(Το παιδί πλησιάζει)

Γ: Ας ξεκινήσουμε από τα απλά. Θυμάσαι μήπως ποιοι ήταν οι Τρεις Ιεράρχες;

(Ξύνοντας το κεφάλι του)

Γ: Μια στιγμή να σκεφτώ. Εεεεεε….. Ο μόνος που θυμάμαι είναι ο Άγιος Βασίλειος που γιορτάζει την πρώτη μέρα του χρόνου.

Γ: Μπράβο Κατερίνα. Σωστή η παρατήρησή σου. Από τους άλλους δύο πήραν τα ονόματά τους ο παππούς σου και ο θείος σου.

Κ: Δηλαδή γιαγιά οι άλλοι δύο λέγονταν Γρηγόρης και Γιάννης;

Γ: Όχι παιδί μου έτσι. Το σωστό είναι να τους αποκαλούμε Άγιο Γρηγόριο και Άγιο Ιωάννη. Ας ξεκινήσουμε με τον Άγιο Βασίλειο. Ο Άγιος Βασίλειος καταγόταν από…

Κ: Α!… Μόλις το θυμήθηκα. Το ξέρω αυτό. Είναι από την Καισαρεία, όπως λέμε και στα κάλαντα την παραμονή της Πρωτοχρονιάς.

Γ: Πάρα πολύ ωραία Κατερίνα. Όπως είπες γεννήθηκε στην Καισάρεια το 329. Οι γονείς του Βασίλειος και Εμέλεια ήταν πολύ μορφωμένοι άνθρωποι, με βαθιά πίστη στο Χριστό. Όνειρό τους ήταν να μεταδώσουν τη μόρφωση και την πίστη στο γιό τους. Έτσι ο Μέγας Βασίλειος από μικρό παιδί μεγάλωσε ανάμεσα σε ρήτορες, επισκόπους και ξακουστούς δασκάλους. Η αγάπη του αυτή για τα γράμματα τον οδήγησε αργότερα στην Αθήνα, όπου σπούδασε αστρονομία, μαθηματικά, ιατρική, νομική και φιλοσοφία. 

Κ: Πόπο όρεξη για διάβασμα! Θα πρέπει να ήταν πολύ σοφός και πανέξυπνος. Καλά όταν ήταν μικρός δεν έπαιζε καθόλου με παιχνίδια;

Γ: Η αγάπη του για το διάβασμα ήταν μεγαλύτερη. Ίσως θα ήταν καλύτερο να είχες και εσύ μια τέτοια αγάπη για το σχολείο σου.

Κ: Μα εγώ το αγαπώ το σχολείο μου. Το διάβασμα δεν αγαπώ!

Γ: Κατερίνααα…

Κ: Καλά καλά γιαγιά συνέχισε.

Γ: Όταν τελείωσε τις σπουδές του, επέστρεψε στην πατρίδα του και εργάσθηκε ως δικηγόρος. Ωστόσο, κατάλαβε ότι η δουλειά αυτή δεν τον ευχαριστούσε. Διαβάζοντας, όμως, το Ευαγγέλιο ένιωσε ότι αυτό που θα τον γέμιζε περισσότερο ήταν να μοιράσει όλη την περιουσία του στους φτωχούς και ο ίδιος να αφιερώσει τη ζωή του στο Θεό.

Κ: Και τι έκανε δηλαδή;

Γ: Βαφτίστηκε Χριστιανός, μοίρασε τελικά την περιουσία του και έφυγε στην έρημο. Αργότερα, όμως, επέστρεψε στην Καισάρεια όπου συνέχισε τη μοναχική ζωή. Εκείνη την περίοδο όμως, εμφανίστηκε στην Καισάρεια μία αίρεση ο Αρειανισμός.

Κ: Αρειανισμός; (με απορία)

Γ: Ναι. Το όνομα της αίρεσης προήλθε από τον Άρειο, ο οποίος αν και ιερέας είχε κάποιες λανθασμένες απόψεις σχετικά με το Θεό. Ο Άγιος Βασίλειος τότε άρχισε αγώνα κατά του Αρειανισμού. Ο βασιλιάς όμως έστειλε το Μόδεστο στον Άγιο να τον πείσει να δεχθεί τον Αρειανισμό.

Κ: Και τον δέχτηκε τελικά;

Γ: Όχι. Αντίθετα του απάντησε με τέτοιο τρόπο που ο Μόδεστος δε μπορούσε να κάνει τίποτα.

Κ: Δηλαδή;

Γ: Δες να καταλάβεις:

(ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ)

Μόδεστος: Επίσκοπε Καισάρειας Βασίλειε, ο τρισένδοξος Αύγουστος στέλνει μήνυμα πως ζητά ν’ αναγνωρίσεις τη διδασκαλία του Αρείου και να θεωρείς και να προστατεύεις πνευματικά τους οπαδούς του.

Μ.Βασ.: Να πεις στον βασιλιά πως τον Άρειο ποτέ δε θα τον αναγνωρίσω και τις αιρετικές του διδασκαλίες δε θα δεχτώ. Μακριά από τα πρόβατα του Χριστού οι λύκοι.

Μόδ.: Θα σου πάρουμε όλη την περιουσία.

Μ.Β.: Λίγα τριμμένα ρούχα και κάμποσα βιβλία αποτελούν όλη μου την περιουσία. Επομένως δε φοβάμαι δημεύσεις.

Μόδ.: Θα σ’ εξορίσουμε σε τόπο μακρινό και άγριο χωρίς παρηγοριά.

Μ.Β.: Την εξορία δεν τη λογαριάζω, γιατί σ’ αυτόν τον κόσμο είμαι περαστικός και προσωρινός.

Μόδ.: Θα βασανίσουμε το σώμα σου, θα πεθάνεις μέσα στον πόνο και το μαρτύριο.

Μ.Β.: Ούτε τα μαρτύρια φοβάμαι. Τον θάνατο τον θεωρώ ευεργέτη επειδή θα με οδηγήσει πιο γρήγορα στο Θεό.

Μόδ.: Κανένας άλλος επίσκοπος Δε μου μίλησε έτσι.

Μ.Β.: Δε θα μίλησες φαίνεται με πραγματικό επίσκοπο.

 (ΤΕΛΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΑΓΙΟΥ)

Κ: Μπράβο του. Καλά του τα είπε.

Γ: Η αγάπη του για το Θεό ήταν τόσο μεγάλη που τίποτα δεν μπορούσε να κλονίσει την πίστη του. Όμως δε σταμάτησε μόνο εκεί.

Κ: Δηλαδή έκανε και άλλα πράγματα;

Γ: Βέβαια. Ίδρυσε τη «Βασιλειάδα», ένα συγκρότημα δηλαδή από φιλανθρωπικά ιδρύματα, όπως νοσοκομείο, ορφανοτροφείο, λεπροκομείο, γηροκομείο. Εκεί φρόντιζε πάντα να βοηθάει υλικά, σωματικά και πνευματικά τους ανθρώπους. Όλη αυτή όμως η δραστήρια ζωή του τον οδήγησε σε βαριά αρρώστια με αποτέλεσμα να πεθάνει την 1^η Ιανουαρίου του 379, σε ηλικία μόλις 49 ετών, λέγοντας «Πατέρα σε εσένα αφήνω το πνεύμα μου»!

Κ: Α… Γι’ αυτό λοιπόν τον γιορτάζουμε τότε!

Γ: Ναι, Κατερίνα.

Κ: Μα καλά τους άλλους δύο δεν τους συνάντησε καθόλου; Δεν τους  ήξερε;

Γ: Ο Μέγας Βασίλειος ήταν φίλος με τον Άγιο Γρηγόριο το Θεολόγο. Τον συνάντησε όταν σπούδαζε στην Αθήνα και από τότε συνδέθηκαν με αδελφική φιλία. Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε πολύ αργότερα.

Κ: Καλά και γιατί τον Άγιο Γρηγόριο τον ονόμασαν Θεολόγο;

Γ: Ονομάστηκε έτσι γιατί ήταν από τους λίγους που γνώριζαν τόσα πολλά πράγματα για το Χριστό και μπορούσε με τη σοφία του να νικήσει τους αιρετικούς.

Κ: Καλά και πώς απόκτησε τόση σοφία;

Γ: Μη βιάζεσαι! Ας τα πάρουμε από την αρχή για να καταλάβεις. Ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε σε ένα χωριό κοντά στην πόλη Ναζιανζό, το 329. Οι γονείς του Νόννα και Γρηγόριος ήταν πλούσιοι και ευγενείς άνθρωποι. Παρόλο που η μητέρα του ήταν Χριστιανή Ορθόδοξη, ο πατέρας του ήταν αρχικά ειδωλολάτρης.

Κ: Ειδωλολάτρης; (με απορία)

Γ: Ναι. Αλλά όταν γεννήθηκε ο Άγιος έγινε Χριστιανός και αυτός.

Κ: Και γιατί έγινε τότε;

Γ: Γιατί η σύζυγός του Νόννα ήταν στείρα, δηλαδή δεν μπορούσε να κάνει παιδιά. Και επειδή προσευχόταν με πολλή πιστή, ο Θεός της φανέρωσε με όραμα ότι θα γεννήσει γιο, ο οποίος θα γίνει δούλος Του και ότι θα τον ονομάσει Γρηγόριο. Όταν λοιπόν το παιδί μεγάλωσε λίγο η μητέρα του το αφιέρωσε στο Θεό όπως το είχε τάξει πριν τη σύλληψή του.

Κ: Μα καλά δε λυπήθηκε που τον έδωσε;

Γ: Όχι, γιατί ήθελε να μείνει πιστή στην υπόσχεσή της στο Θεό. Καθώς λοιπόν μεγάλωνε ο Άγιος καλλιεργούσε όλο και περισσότερο τις αρετές που του είχε χαρίσει ο Θεός, ενώ από νωρίς φαινότανε η ιδιαίτερη κλίση του προς τα γράμματα. Έτσι, από 10 χρονών ταξίδεψε σε διάφορες πόλεις για να σπουδάσει τις επιστήμες.

Κ: Τι, πήγε πανεπιστήμιο στα 10 του;

Γ: Όχι ακριβώς πανεπιστήμιο. Περίπου. Ας πάμε παρακάτω. Όταν έγινε 40 χρονών επέστρεψε στην πατρίδα του όπου ο πατέρας του τον έχρισε ιερέα, και αγωνίσθηκε με ζήλο κατά των αιρετικών. Η προσπάθεια αυτή συνεχίστηκε και στην Κωνσταντινούπουλη. Εκεί, μάλιστα, χειροτονήθηκε Αρχιεπίσκοπος. Πολλοί όμως τον πολέμησαν και προσπάθησαν να τον διώξουν από τον Αρχιεπισκοπικό θρόνο.

Κ: Θυμάσαι κανένα περιστατικό να μου πεις;

Γ: Ναι. Ο Άγιος Γρηγόριος είχε ένα μαθητή που τον έλεγαν Μάξιμο. Αυτός ήταν πολύ φιλόδοξος και με πονηριά πήρε τη θέση του. Έτσι ο Άγιος ξεκίνησε να φύγει από την Κωνσταντινούπολη.

(ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ):

Πιστή: Σεβασμιότατε, μη φεύγετε από την Κωνσταντινούπολη. Εσείς απομείνατε η μόνη μας ελπίδα. Είστε ο μόνος που μπορεί να μας βοηθήσει.

Αγ.Γρ.: Άφησέ με αδελφή μου να πάω στην ησυχία μου, την άσκηση και τη μετάνοιά μου.

Π: Στα πόδια σου πέφτω, μείνε στη Βασιλεύουσα να αναλάβεις τον αγώνα. Όλοι θα λυγίσουμε αν φύγεις.             Μόνο το φωτεινό σου πνεύμα θα μας δώσει κουράγιο και θα τονώσει την πίστη μας. Μείνε να κηρύξεις τον αληθινό Θεό, την Αγία Τριάδα.

Αγ.Γρ.: Να είναι ευλογημένο αδελφή μου. Θα μείνω να σας βοηθήσω.

Π: Και αυτόν τον πανούργο τον Μάξιμο θα τον εκδικηθούμε γι’ αυτό που έκανε.

Αγ.Γρ.: Παιδί μου, ο Χριστός δε μας διδάσκει να τιμωρούμε αυτούς που μας έκαναν κακό, ούτε να εκδικούμαστε τους εχθρούς μας. Αλλά με τον τρόπο μας, να τους βοηθάμε να καταλάβουν το σφάλμα τους ώστε να γίνουν καλοί Χριστιανοί. Αυτό για μένα είναι εκδίκηση. Να σώσω αυτούς που με αδικούν με υπομονή. Να αγαπάτε αυτούς που σας μισούν και σας έκαναν κακό και να τους συγχωρείτε.

(ΤΕΛΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΑΓΙΟΥ)

Κ: Τελικά ο Άγιος ξανα έγινε Αρχιεπίσκοπος;

Γ: Ναι, για αρκετά χρόνια, στα οποία κατάφερε με τον τρόπο του να ηρεμήσει τους αιρετικούς. Έπειτα έφυγε από την Κωνσταντινούπολη και επέστρεψε στην πατρίδα του όπου και πέθανε στις 25 Ιανουαρίου το 391.

Κ:  Δηλαδή την προηγούμενη Κυριακή που ήταν 25 Ιανουαρίου γιορτάζαμε τον Άγιο Γρηγόριο;

Γ: Μπράβο σου Κατερίνα που το πρόσεξες!

Κ: Έλα, πες μου τώρα και για τον τρίτο Άγιο.

Γ: Λοιπόν, ο τελευταίος από τους Ιεράρχες ήταν ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος.

Κ: Καλά το στόμα του ήταν φτιαγμένο από χρυσό;

Γ: Όχι, αλλά τα λόγια του είχαν τόση γλυκύτητα όταν ερμήνευε την Αγία Γραφή, όταν μιλούσε για το Θεό, αλλά και όταν συμβούλευε τους Χριστιανούς, ώστε κάποιοι τον ονόμαζαν Χρυσόστομο και έτσι τον αποκαλούμε μέχρι σήμερα.

Κ: Γιαγιά, σπούδασε και αυτός τόσα πολλά όσο και οι άλλοι δύο;

Γ: Κατερίνα κάνε υπομονή! Ο Άγιος Ιωάννης γεννήθηκε στην Αντιόχεια το 354. Οι γονείς του Σεκούνδος και Ανθούσα ενώ ήταν ειδωλολάτρες όταν γεννήθηκε ο Άγιος βαφτίστηκαν Χριστιανοί. Επειδή όμως ο πατέρας του πέθανε όταν ήταν πολύ μικρός, μεγάλωσε μόνο με την φροντίδα της μητέρας του. Βαφτίστηκε στα 18 του από τον Πατριάρχη Αντιόχειας Άγιο Μελέτιο. Όπως και οι προηγούμενοι Άγιοι αφού σπούδασε και αυτός όλες τις επιστήμες, αποφάσισε να αφιερώσει τη ζωή του στο μοναχισμό. Μάλιστα διάλεξε το πιο φτωχό μοναστήρι για να σκληραγωγηθεί καλύτερα. Μετά από 4 χρόνια έφυγε στην έρημο για να ασκητεύσει.

Κ: Να ασκητεύσει; Δηλαδή;

Γ: Δηλαδή δεν πήρε τίποτα μαζί του. Ούτε λάμπα, ούτε στρώμα, ούτε τραπέζι. Έτρωγε μόνο παξιμάδι και νερό, τα οποία του πήγαινε κάποιος γνωστός του.

Κ: Και άντεχε να ζει μόνο με αυτά;

Γ: Άντεξε για 2 χρόνια. Κάποια στιγμή όμως αρρώστησε βαριά και επέστρεψε στην Αντιόχεια. Ο Πατριάρχης Μελέτιος όμως είχε πεθάνει και τη θέση του διαδέχτηκε ο Φλαβιανός. Τότε ο νέος Πατριάρχης είδε σε όραμα ένα Άγγελο που του είπε «Πάνε στο Μοναστήρι που είναι ο Ιωάννης και φέρτον στην Εκκλησία σου να τον χειροτονήσεις Ιερέα».

Κ: Και ο Άγιος δέχτηκε;

Γ: Δέχτηκε γιατί ήταν θέλημα του Θεού. Άλλα ο Άγιος Ιωάννης ήταν άξιος για μεγαλύτερα αξιώματα. Έτσι το 398 έγινε Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.

Κ: Όπως και ο Άγιος Γρηγόριος!

Γ: Ακριβώς, αλλά αρκετά χρόνια αργότερα. Βέβαια ο Άγιος Ιωάννης ήταν πολύ αυστηρός με τους αμαρτωλούς, γι’ αυτό και πολλοί ήθελαν να τον εκδικηθούν. Μια από αυτούς ήταν και η βασίλισσα Ευδοξία.

Κ: Γιατί, τι έκανε αυτή και ενοχλήθηκε;

Γ: Θα σου πω ένα περιστατικό για να καταλάβεις. Εκείνη την εποχή ζούσε ένας πολύ πλούσιος άρχοντας που τον έλεγαν Θεοδώριχο. Η βασίλισσα όμως τον ζήλευε και γι’ αυτό αποφάσισε να του πάρει την περιουσία. Επειδή ο άρχοντας φοβήθηκε πήγε στον Άγιο να τον βοηθήσει:

(ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ)

Θεοδώριχος: Πάτερ, σώσε με! Η βασίλισσα Ευδοξία με μισεί και θέλει να μου πάρει όλη την περιουσία. Είναι μεγάλη αδικία! Δε της έκανα κανένα κακό. Τα παιδιά μου δε θα έχουνε να φάνε!

Αγ.Ι.: Μη στεναχωριέσαι. Θα πείσω εγώ τη βασίλισσα να μη σε πειράξει.

Θ: Σ’ ευχαριστώ πολύ. Δε ξέρω πώς να στο ανταποδώσω!

Αγ.Ι: Εγώ δεν θέλω τίποτα. Ο Θεός σε ελευθέρωσε από τον πειρασμό της βασίλισσας και σε αυτόν δεν πρέπει να φανείς αχάριστος.

Θ: Και τι μπορώ να κάνω;

Αγ.Ι.: Για να τον ευχαριστήσεις βοήθησε τους φτωχούς που δεν έχουν να φάνε.

Θ: Ναι Πάτερ, θα το κάνω. Θα σου δώσω το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας μου να το μοιράσεις σε αυτούς που έχουν ανάγκη και εγώ θα κρατήσω μόνο όσα χρειάζεται η οικογενειά μου για να ζήσει.

(ΤΕΛΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΑΓΙΟΥ)

Κ: Δηλαδή, η βασίλισσα ηρέμησε και δεν πείραξε τον Θεοδώριχο;

Γ: Φυσικά, αλλά όταν έμαθε ότι τα λεφτά του τα είχε ο Άγιος Ιωάννης τότε στράφηκε εναντίον του και σχεδίαζε πως θα τον διώξει από την Κωνσταντινούπολη.

Κ: Και το κατάφερε τελικά;

Γ: Δυστυχώς ναι! Άλλά το πρώτο βράδυ που βρισκόταν μακριά από την πόλη έγινε μεγάλος σεισμός που φόβησε το σύζυγο της βασίλισσας.

Κ: Γιαγιά, ο σεισμός ήταν σημάδι από το Θεό;

Γ: Ναι, για την αδικία που έγινε. Έτσι λοιπόν ο βασιλιάς μετανιωμένος ζήτησε από τον Άγιο να γυρίσει πίσω.

Κ: Και γύρισε;

Γ: Βέβαια και γύρισε. Μάλιστα την επιστροφή αυτή την γιορτάζουμε κάθε χρόνο στις 13 Νοεμβρίου. Παρόλα αυτά δεν έκατσε για πολύ καιρό γιατί οι πονηροί άνθρωποι βρήκαν πάλι τρόπο να τον ξαναδιώξουν. Έτσι ο Άγιος Ιωάννης μετά από πολλές κακουχίες πέθανε το 407 σε ηλικία 63 ετών. Εκτός από το Νοέμβριο όμως τον γιορτάζουμε και στις 27 Ιανουαρίου.

Κ: Τότε πέθανε;

Γ: Όχι. Πέθανε στις 14 Σεπτεμβρίου.

Κ: Και γιατί τον γιορτάζουμε τότε;

Γ: Όπως σου είπα πέθανε και τάφηκε εκτός της Κωνσταντινούπολης. Κάποτε όμως έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του, δηλαδή μεταφέρθηκαν στην Πόλη.

Κ: Α! Κατάλαβα. Όταν έγινε η μεταφορά ήταν 27 Ιανουαρίου.

Γ: Πολύ σωστά! Αναφέρεται μάλιστα ότι αφού πέθανε και η Ευδοξία, για να φανεί η αδικία προς τον Άγιο, ο τάφος της έτρεμε για 30 χρόνια. Μόνο όταν τα λείψανά του μεταφέρθηκαν στην Κωνσταντινούπολη ο τάφος έπαψε να κουνιέται.

Κ: Αχ, γιαγιά σ’ ευχαριστώ που με βοήθησες, αλλά δεν κατάλαβα κάτι… Αφού ο κάθε ένας έχει τις δικές του εορταστικές ημέρες, γιατί τους γιορτάζουμε και όλους μαζί;

Γ: Πολύ ωραία η ερώτησή σου Κατερίνα! Κάποια στιγμή υπήρξε διαμάχη μεταξύ των Χριστιανών, επειδή άλλος υποστήριζε τον Άγιο Βασίλειο, άλλος τον Άγιο Γρηγόριο και άλλος τον Άγιο Ιωάννη. Τότε, λοιπόν, εμφανίστηκαν και οι τρεις στον Επίσκοπο Ευχαϊτων Ιωάννη και του είπαν ότι δεν πρέπει να μαλώνουν γιατί η διαφορετικότητά τους οφείλεται στις διαφορετικές εποχές που έζησαν. Και οι τρεις αγωνίστηκαν για τη σωτηρία των ανθρώπων και ήταν κινούμενοι από το Άγιο Πνεύμα. Έτσι για να σταματήσει η φιλονικία αυτή θα έπρεπε να υπάρχει μια ημέρα όπου θα εορτάζονταν και οι τρεις μαζί. Η ημέρα αυτή είναι η 30ή του Ιανουαρίου.

Κ: Γιαγιάκα μου σ’ ευχαριστώ! Τελικά καλά έκανε η δασκάλα που μας έβαλε την εργασία. Νομίζω ότι πλέον δε θα τους ξανα ξεχάσω.

Κ: Νομίζω ότι ήρθε η ώρα να φάω τι λες; Πείνασα!

Γ: Μη βιάζεσαι μικρή! Με την ευκαιρία ας ψάλουμε το Απολυτίκιο των Τριών Ιεραρχών. Σήκω Όρθια. (προς τα πιαδιά): Σηκωθείτε και εσείς παιδιά!

3η επιλογή:

(κείμενο για ανάγνωση, μαζί με σύντομο θεατρικό-διάλογο)

Ο Μέγας Βασίλειος είναι, πράγματι, ΜΕΓΑΣ. Δεν μπορεί να περιγραφεί το μεγαλείο του σε μια μικρή ανάρτηση. Ο Μέγας Βασίλειος είναι μια απ' τις σημαντικότερες μορφές της ανθρώπινης ιστορίας. Ο βίος του είναι εξαιρετικά διδακτικός και ωραιότατος. Ο Μέγας Βασίλειος συνδύασε κατά άριστο τρόπο την άσκηση με το κοινωνικό έργο, την εσωτερική πνευματική ζωή με την ιεραποστολική και ποιμαντική εκκλησιαστική δραστηριότητα. Μετά τις σπουδές του πέρασε περίπου δύο έτη στα μοναστήρια και ασκητήρια της Συρίας και της Αιγύπτου. Ασκήτεψε ο ίδιος στον Πόντο. Αλλά και κήρυξε στις πόλεις, έχτισε και τη Βασιλειάδα.

Η ΠΑΡΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του ήταν η παρρησία. Το θάρρος να ομολογεί την αλήθεια, χωρίς να υπολογίζει τις συνέπειες. Σε κάποια επιστολή του γράφει για τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, πως προτίμησε « την κεφαλήν αποθέσθαι μάλλον ή την παρρησίαν », δηλαδή προτίμησε να στερηθεί το κεφάλι του παρά την παρρησία, την ομολογία της αλήθειας, το θάρρος της γνώμης του. Και, πράγματι, ο Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος αποκεφαλίστηκε γιατί δεν δέχτηκε να συμβιβαστεί και να σταματήσει να ομολογεί την αλήθεια, να σταματήσει να καταδικάζει την ανομία.

Ο Μέγας Βασίλειος έκανε και αυτός την ίδια επιλογή. Δεν δείλιασε μπροστά σε κανέναν. Ομολόγησε την αλήθεια και υπερασπίστηκε την Ορθοδοξία, αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Ομολόγησε την αλήθεια μπροστά σε επισήμους και Αυτοκράτορες. Με την τρομερή ρητορική του δεινότητα και το μεγαλείο της σκέψης του εξευτέλισε τους ισχυρούς της γης.

Κάποτε ο Αυτοκράτορας του έστειλε έναν απεσταλμένο, τον Δημοσθένη για να τον απειλήσει. Όμως, ο Δημοσθένης, ενώ παρατηρούσε τον Μ. Βασίλειο με απειλητικό ύφος, έκανε ένα λάθος στη χρήση της γλώσσας. « Εωράκαμεν και Δημοσθένην αγράμματον » ( είδαμε και αγράμματο Δημοσθένη ), του λέει ο Μέγας Βασίλειος και τον άφησε άφωνο. Ο Δημοσθένης δεν τόλμησε να ξαναμιλήσει.

Ο διάλογος του επάρχου Μοδέστου με τον Μέγα Βασίλειο έχει μείνει στην ιστορία. Ο Μόδεστος πήγε να απειλήσει τον Μέγα Βασίλειο. Διαμείβεται ο παρακάτω διάλογος:

« - Θα σου κατάσχω την περιουσία.

- Δεν έχω περιουσία, εκτός από το παλιό ράσο που φορώ και μερικά βιβλία. Πάρ' τα. 

- Θα σε εξορίσω.

- « Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής ».

- Θα σε βασανίσω

- Με τί βασανιστήρια; Εκτός και αν εννοείς το πρώτο χτύπημα, διότι τόσο ασθενικός που είμαι με το πρώτο χτύπημα θα πεθάνω. Και θα γίνεις ευεργέτης μου, αφού ποθώ να μεταβώ στον Κύριό μου ».

Όταν ο Μόδεστος επέστρεψε στον Αυτοκράτορα Ουάλη του είπε: « Είναι ευκολότερο να μαλάξεις το σίδερο παρά να  μεταβάλεις τη γνώμη του Βασιλείου ».

Όταν ο Ιουλιανός ο Παραβάτης πέρασε από την Καππαδοκία, ο Μέγας Βασίλειος, ως παλιός συμμαθητής του και Επίσκοπος Καισαρείας, του έστειλε ως δώρο μερικά κρίθινα ψωμιά ( όπως και σήμερα, συχνά, δίνονται ως δώρο στους επισκέπτες προϊόντα της κάθε περιοχής ). Ο άπληστος παραβάτης Ιουλιανός προσβλήθηκε. Για να ειρωνευτεί τον Μέγα Βασίλειο, προστάζει να κόψουν χόρτο απ' το λιβάδι και να του το στείλουν. Ο Μέγας Βασίλειος του στέλνει μήνυμα: « Βασιλιά, εμείς σου στείλαμε ως δώρο ό,τι τρώμε εμείς. Προφανώς, και συ μας έστειλες αυτό με το οποίο τρέφεσαι ».

Εξοργίστηκε ο Ιουλιανός: « Θα τιμωρήσω εσένα και τους Καππαδόκες, όταν επιστρέψω από τον πόλεμο », του είπε. Αλλά δεν επέστρεψε από τον πόλεμο...

Ωραίο πράγμα η παρρησία! Η καλή παρρησία! Η ομολογία της αλήθειας και της Ορθοδοξίας! Ο Μέγας Βασίλειος ας είναι οδηγός και βοηθός όλων μας και σ' αυτό το θέμα. Γιατί, σήμερα, σε μια εποχή, που χρειάζεται τόσο πολύ η ομολογία, δεν την συναντάς συχνά!

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Η ΠΑΡΑΚΑΤΑΘΗΚΗ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

Όμως, ας μην ξεχνάμε πως ζούμε και στην εποχή της οικονομικής κρίσης! Και σ' αυτό το θέμα πόσο φωτεινό προβάλλει το παράδειγμα του Μεγάλου Βασιλείου!

Ο ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ! Η ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΑ ΕΙΝΑΙ Η ΠΡΩΤΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΘΕΣΜΟΥ. Μπορεί και παλιότερα να είχαν γίνει ανάλογες προσπάθειες. Ήταν, όμως, μικρές, περιορισμένου χαρακτήρα, χωρίς συνέχεια. Η Βασιλειάδα ήταν η πρώτη οργανωμένη εφαρμογή του θεσμού της κοινωνικής πρόνοιας, τα αγαθά της οποίας, η ανθρωπότητα, μέχρι σήμερα, απολαμβάνει. Ήταν το πρότυπο, το υπόδειγμα, η αρχή. Ο χριστιανικός κόσμος δημιούργησε στη συνέχεια και άλλα ιδρύματα παρόμοια με αυτά της Βασιλειάδας. Και, πολύ αργότερα, οι αλλόθρησκες κοινωνίες, έκαναν το ίδιο, μιμούμενες τις χριστιανικές κοινωνίες, αναγνωρίζοντας την υπεροχή του χριστιανικού πολιτισμού.

Όλο το σύστημα της κοινωνικής πρόνοιας βασίζεται στη δική του  κοινωνική προσφορά. Η Βασιλειάδα ήταν μια πόλη, ένα συγκρότημα από ορφανοτροφεία, γηροκομεία, πτωχοκομεία και άλλα ευαγή ιδρύματα που ίδρυσε ο Βασίλειος. Ο Γρηγόριος ο Θεολόγος γράφει για το δημιούργημα του φίλου του: « Μικρόν από της πόλεως πρόελθε και θέασαι την καινήν πόλιν, το της ευσεβείας ταμείον, … ». « Βγές λίγο από την πόλη και θα δεις την καινούργια πόλη το ταμείο της ευσεβείας …. ». Και συνεχίζει αντιπαραβάλλοντας την Βασιλειάδα προς τα γνωστά θαύματα της αρχαιότητας και βρίσκοντάς την ανώτερη από αυτά. «Τι μοι προς τούτο το έργον επτάπυλοι Θήβαι και Αιγύπτιοι και τείχη βαβυλώνια και Μαυσώλου καρικός τάφος και πυραμίδες και κολοσσού χαλκός άμετρος ή ναών μεγέθη και κάλλη των μηκέτι όντων αλλά τε όσα θαυμάζουσιν άνθρωποι και ιστορίαις διδόασι… ». Μεταφέρω στην νεοελληνική : « Τι είναι λοιπόν μπροστά σε αυτό το έργο οι επτάπυλες Θήβες, και τα έργα των Αιγυπτίων και τα τείχη της Βαβυλώνας και ο τάφος του Μαυσωλού, το γνωστό Μαυσωλείο, και οι πυραμίδες και ο χαλκός του Κολοσσού της Ρόδου που δεν μπορεί να μετρηθεί; Χάρη στην Βασιλειάδα δεν είναι δυνατό να δει κανείς πια ασθενή ή φτωχό να περιπλανάται στους δρόμους με θρήνους διωγμένος από όλους ». Και πράγματι. Όλα τα θαύματα της αρχαιότητας χτίστηκαν για να ικανοποιήσουν και να θρέψουν την εγωπάθεια, μεγαλομανία και υπερηφάνια μερικών τυράννων. Ενώ το θαύμα του Βασιλείου, η Βασιλειάδα χτίστηκε για να υπηρετήσει τον πλησίον, τον φτωχό και κατατρεγμένο αδελφό. Η Βασιλειάδα θεωρείται απ’ τους ιστορικούς το πρώτο οργανωμένο νοσοκομείο, η πρώτη συστηματικά οργανωμένη-δομημένη φιλανθρωπική προσπάθεια, η μήτρα του θεσμού της κοινωνικής πρόνοιας. Αν σήμερα η ανθρωπότητα απολαμβάνει των ευεργετημάτων των θεσμών της κοινωνικής πρόνοιας το οφείλει στον κλεινό Βασίλειο.

Όμως και στην αρχή της δράσης του, πριν ακόμη γίνει Επίσκοπος, είχε τερματίσει μια φοβερή πείνα, που μάστιζε την Καισάρεια. Πώς την τερμάτισε; Άλλη μια φορά με τη μάστιγα του λόγου και της ρητορείας. Εκφώνησε λόγους που δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητοι: « Κλέφτης δεν είναι μόνο αυτός που κλέβει από αυτόν που έχει, αλλά και αυτός που δεν δίνει αυτό που έχει σ' εκείνον που δεν το έχει », κήρυξε. Και είπε και άλλα πολλά, που εμπνέουν μέχρι σήμερα. Και οι πλούσιοι, που κρατούσαν τα αγαθά στις αποθήκες τους, όπως σήμερα κρατούν τα χρήματα στις Ελβετίες οι σύγχρονοι άσπλαχνοι κροίσοι, κάμφθηκαν. Άνοιξαν τις αποθήκες. Η πείνα τερματίστηκε. 

Πηγή 3ης πρότασης

ΠΡΟΤΑΣΗ: 

να ακολουθήσει το ντοκιμαντέρ για τον Μ.Βασίλειο:

 https://www.youtube.com/watch?x-yt-ts=1421914688&x-yt-cl=84503534&v=7lkSNEz_4Ck#t=38

4η επιλογή:

Μια ακόμη επιλογή θεατρικού "οι μητέρες των Τριών Ιεραρχών", αναρτήσαμε εδώ:
http://opaidagogos.blogspot.gr/2015/01/blog-post_20.html

5η επιλογή:

και ένα θεατρικό    Αγ. Ιωάννης Χρυσόστομος: Εξόριστος για την Αλήθεια, εδώ:
http://opaidagogos.blogspot.gr/2015/01/blog-post_22.html